Hulp aan huis in Frankrijk (Aide à domicile) – Complete gids 2025
Frankrijk kent een uitgebreid systeem van persoonlijke hulp aan huis, bekend als aide à domicile of aide à personne. Van kinderoppas tot ouderenzorg, van huishoudelijke hulp tot computerondersteuning – dit artikel biedt een volledige gids voor Nederlandse inwoners van Frankrijk over hoe je hulp aan huis kunt aanvragen, of je er recht op hebt, en welke subsidies mogelijk zijn.
Het belangrijkste in het kort
- Wie heeft er recht op? Personen vanaf 60-65 jaar met beperkte middelen of verlies van zelfstandigheid
- Belangrijkste hulp: APA (vanaf 60 jaar bij autonomieverlies) of aide-ménagère (vanaf 65 jaar bij financiële voorwaarden)
- Aanvragen: Via gemeente (CCAS) of departement, met formulier 16301*01
- Kosten: 50% belastingvoordeel, mogelijke subsidies via APA, pensioenfondsen of departement
- Systemen: Emploi direct (CESU), service prestataire of service mandataire
Soorten hulp aan huis beschikbaar
Het Franse systeem omvat een breed scala aan diensten:
Huishoudelijke hulp
- Schoonmaak en onderhoud van de woning
- Was en strijk
- Boodschappen en maaltijdbereiding
- Administratieve ondersteuning
Persoonlijke verzorging en begeleiding
- Hulp bij dagelijkse activiteiten (wassen, aankleden)
- Begeleiding bij verplaatsingen buitenshuis
- Sociale ondersteuning en gezelschap
- Hulp voor mensen met een handicap
Kinderopvang en educatieve ondersteuning
- Kinderoppas thuis
- Huiswerkbegeleiding
- Begeleiding van kinderen onder 3 jaar
- Verzorging van gehandicapte kinderen
Technische en praktische diensten
- Tuinonderhoud en kleine klusjes
- Computer- en internetondersteuning
- Vervoer voor mensen met mobiliteitsproblemen
- Esthetische verzorging thuis voor afhankelijke personen
De drie werkwijzen: prestataire, mandataire en emploi direct
1. Service Prestataire (Dienstverlener)
Hoe werkt het: Je bent klant van een erkende organisatie die de hulpverlener in dienst heeft.
Voordelen:
- Geen werkgeversverplichtingen
- Organisatie regelt vervanging bij ziekte
- Volledige administratieve ondersteuning
- Kwaliteitsgarantie door certificering
Nadelen:
- Meestal duurder
- Minder flexibiliteit in keuze van hulpverlener
2. Service Mandataire (Bemiddelaar)
Hoe werkt het: Een organisatie zoekt en presenteert hulpverleners, maar jij blijft de werkgever.
Voordelen:
- Bemiddeling en ondersteuning bij contracten
- Hulp bij salarisadministratie
- Vaak goedkoper dan prestataire
Nadelen:
- Je blijft werkgever met alle verplichtingen
- Meer administratieve rompslomp
3. Emploi Direct (Rechtstreekse tewerkstelling)
Hoe werkt het: Je stelt zelf iemand in dienst via het CESU-systeem.
Voordelen:
- Volledige keuze en controle
- Vaak goedkoopste optie
- Persoonlijke band mogelijk
Nadelen:
- Alle werkgeversverplichtingen
- Zelf vervanging regelen bij problemen
- Meer administratie
Wie heeft recht op hulp aan huis?
APA (Allocation Personnalisée d’Autonomie) – Hoofdregeling
Voorwaarden 2025:
- Leeftijd: 60 jaar of ouder
- Autonomieverlies: Ingedeeld in GIR 1, 2, 3 of 4 op de AGGIR-schaal
- Woonplaats: Legal verblijf in Frankrijk
- Inkomen: Geen inkomensgrens, maar bijdrage varieert naar inkomen
Maximumbedragen per maand (2025):
- GIR 1: €1.955,28
- GIR 2: €1.581,30
- GIR 3: €1.142,85
- GIR 4: €761,91
Aide-ménagère via het departement
Voorwaarden 2025:
- Leeftijd: 65 jaar (60 jaar bij arbeidsongeschiktheid)
- Inkomen alleenstaand: Minder dan €1.034,28 per maand
- Inkomen koppel: Minder dan €1.605,73 per maand
- Maximum: 30 uur per maand (48 uur voor koppels die beiden recht hebben)
Belangrijk: Niet cumuleerbaar met APA
Hulp van pensioenfondsen
Pensioenfondsen kunnen eigen hulp bieden met:
- Eigen inkomensvoorwaarden (vaak ruimer dan departement)
- Verschillende maximumbedragen
- Aanvullende diensten zoals aanpassingen woning
Hoe aanvragen? Stap-voor-stap procedure 2025
Stap 1: Bepaal welke hulp past bij jouw situatie
- Autonomieverlies → APA aanvragen
- Financiële voorwaarden → Aide-ménagère departement
- Boven inkomensgrens maar gepensioneerd → Pensioenfonds contacteren
Stap 2: Verzamel de benodigde documenten
- Identiteitsbewijs
- Bewijs van legaal verblijf in Frankrijk
- Inkomensgegevens (3 laatste loonstroken of pensioenoverzichten)
- Bankgegevens
- Eventueel medische documenten
Stap 3: Vul het aanvraagformulier in
Formulier: “Demande d’aides à l’autonomie à domicile” (16301*01)
Waar verkrijgbaar:
- Gemeente (mairie) of CCAS
- Website departement (vaak online mogelijk)
- Download via service-public.fr
Stap 4: Dien de aanvraag in
Voor APA:
- Bij de dienst autonomie van je departement
- Online via departementale website (waar beschikbaar)
- Per post of persoonlijk
Voor aide-ménagère:
- Bij het CCAS van je gemeente
- Bij de sociale dienst van je departement
Stap 5: Wacht op evaluatie
APA: Een medisch-sociale equipe komt langs voor evaluatie van autonomieverlies en opstellen zorgplan.
Aide-ménagère: Een maatschappelijk werker beoordeelt de situatie en behoeften.
Stap 6: Ontvang beslissing
- Behandeltijd: 2-8 weken
- Inhoud beslissing: Aantal toegekende uren, eigen bijdrage, wijze van uitbetaling
- Ingangsdatum: Meestal maand na toekenning
Het CESU-systeem: betalingen en administratie
CESU Déclaratif (Declaratief)
Voor mensen die zelf een hulpverlener in dienst nemen:
Voordelen:
- Vereenvoudigde administratie
- Automatische berekening sociale lasten
- Digitale loonstroken voor werknemer
- Service CESU+ voor automatische betalingen
Aanmelden: Via cesu.urssaf.fr
CESU Préfinancé (Vooraf gefinancierd)
Betaalmiddel vergelijkbaar met restaurantcheques:
Bronnen:
- Werkgever (max. €2.540 per jaar belastingvrij)
- Departement (voor sociale uitkeringen)
- Pensioenfonds
- Ziekenfonds of mutualiteit
Geldigheid: Tot 31 januari van het jaar volgend op uitgifte
Fiscale voordelen 2025
Belastingvoordeel van 50%
- Basis: 50% van betaalde bedragen
- Maximum: €12.000 per jaar (= €6.000 voordeel)
- Verhogingen mogelijk: +€1.500 per kind ten laste, +€1.500 per hulpbehoevende ouder van 65+
Declaratie belastingen
- Vak 7DB: Totaal betaalde bedragen hulp aan huis
- Vak 7DR: Ontvangen subsidies (APA, CESU vooraf gefinancierd, etc.)
Avance Immédiate
Met CESU+ kan je voorschot op belastingvoordeel krijgen, zodat je direct maar 50% betaalt.
Kwaliteit en certificering: hoe kies je een goede organisatie?
Verplichte erkenningen
Déclaration (Aangifte): Alle organisaties moeten zich aangeven voor fiscale voordelen
Agrément (Erkenning): Verplicht voor kwetsbare doelgroepen:
- Kinderen onder 3 jaar
- Gehandicapte kinderen onder 18 jaar
- Ouderen en gehandicapten (alleen bij mandataire-constructie)
Autorisation (Toestemming): Verplicht voor prestataire-diensten aan ouderen en gehandicapten
Kwaliteitscertificering
Zoek naar organisaties met certificering:
- NF Service “Services aux personnes à domicile” (AFNOR)
- Qualicert “Services aux particuliers” (SGS ICS)
- Qualisap (Bureau Veritas)
Controleer voor je kiest
- Registratie op servicesalapersonne.gouv.fr
- Geldigheid van erkenningen en certificaten
- Tarieven en voorwaarden in contract
- Referenties van andere klanten
Kosten en financiering: wat betaal je echt?
Gemiddelde tarieven 2025
- Emploi direct: €12-16 per uur (bruto, exclusief sociale lasten)
- Service mandataire: €15-20 per uur (inclusief bemiddelingskosten)
- Service prestataire: €20-28 per uur (all-in tarief)
Berekening werkelijke kosten
Voorbeeld: Service prestataire, €25/uur, 8 uur per maand
- Brutokost: €200 per maand
- APA-bijdrage: €150 (voorbeeld)
- Eigen bijdrage: €50 per maand
- Belastingvoordeel: €25 (50% van eigen bijdrage)
- Werkelijke maandkost: €25
Financieringsbronnen combineren
- APA of aide-ménagère als basis
- Aanvullende hulp pensioenfonds
- CESU vooraf gefinancierd via werkgever
- Belastingvoordeel voor restbedrag
Speciale situaties en uitzonderingen
Na ziekenhuisopname
- CARSAT-hulp: Tijdelijke ondersteuning na hospitalisatie
- Aanvraag: Via sociale dienst ziekenhuis
- Duur: Meestal enkele weken tot maanden
Mantelzorgers en respijtzorg
- Verhoging APA: Mogelijk bij overbelasting mantelzorger
- Voorwaarden: Onmisbare zorg door familielid/partner
- Tijdelijke verhoging: Bij ziekte van mantelzorger
Urgentiesituaties
- APA d’urgence: Voorschot van €1.022,78 (2025)
- Voorwaarden: Acute hulpbehoefte
- Terugbetaling: Als definitieve APA wordt afgewezen
Veelgemaakte fouten en valkuilen
Bij contracten letten op:
- Geen automatische prijsverhogingen zonder instemming
- Recht op vervanging bij ziekte hulpverlener
- Helder overzicht van alle kosten
- Beperking aansprakelijkheid bij gebrekkige dienst
Niet automatische fiscale voordelen
Organisaties beweren soms ten onrechte dat belastingvoordelen automatisch worden toegekend. Dit klopt niet – je moet dit zelf aangeven bij de belastingen.
Combinatie van hulpsoorten
- APA en aide-ménagère kunnen niet gecombineerd
- Wel mogelijk: APA + pensioenfonds + werkgever CESU
- Check altijd dubbele financiering
Nuttige links en adressen
Officiële overheidssites
Pour les personnes âgées
Officiële site voor ouderenzorg en autonomie
Services à la personne
Overzicht erkende organisaties en regelgeving
Service-Public.fr – Aide ménagère
Officiële procedure aide-ménagère
CESU Urssaf
Aanmelden en beheren CESU-systeem
Impots.gouv.fr – Belastingvoordelen
Belastingvoordelen hulp aan huis
Aanvraagformulieren en procedures
✅ Formulier APA/aide-ménagère (16301*01)
Demande d’aides à l’autonomie – Het belangrijkste formulier
️ Nova teléprocédure
Voor organisaties: aangifte en erkenning
Contactgegevens per departement
Vind je lokale aanspreekpunt
Zoeken naar hulporganisaties
️ Hulporganisaties per regio
SAAD, SSIAD en SPASAD in jouw buurt
ℹ️ Lokale adviescentra
Points d’information locaux voor persoonlijk advies
Vergelijker zorgvoorzieningen
Ook nuttig voor thuishulp-alternatieven
Financiering en CESU
CR CESU – Terugbetaling
Centrum terugbetaling CESU préfinancé
⚡ CESU+ automatische service
Voor automatische betalingen
️ Hulp bij digitale aanvragen
Gratis ondersteuning voor online procedures
️ Lokale hulp en instanties
️ Conseil départemental overzicht
Contactgegevens departementale diensten
CCAS (Centre Communal d’Action Sociale)
Contacteer het CCAS van jouw gemeente
Médiateur numérique
Via je gemeente voor hulp bij online procedures
Pensioenfondsen en aanvullende hulp
️ CNRACL – Overheidspersoneel
Hulp voor (ex-)ambtenaren
CARSAT – Privésector
Voor werknemers privésector
MSA – Landbouwsector
Sociale zekerheid landbouw
Agirc-Arrco – Aanvullende pensioenen
Tweede pijler pensioenen
Bronnen en referenties
Dit artikel is gebaseerd op officiële Franse overheidsbronnen en regelgeving van 2025:
Wettelijke basis
- Code du travail (Arbeidswetboek), artikelen L. 7231-1 en volgende
- Code de l’action sociale et des familles, artikel L. 232-1 (APA)
- Arrêté du 26 december 2024 – CESU-plafonds 2025
- Circulaire van 11 april 2019 – Services à la personne
Officiële bedragen 2025
- APA-plafonds: Ministerie Solidarités et Santé, januari 2025
- Aide-ménagère grenzen: €1.034,28 (alleenstaand) / €1.605,73 (koppel)
- CESU préfinancé maximum: €2.540 per jaar
- Belastingvoordeel plafond: €12.000 + verhogingen
Geraadpleegde instanties
- Direction de l’information légale et administrative (DILA)
- Agence nationale des services à la personne (ANSP)
- Caisse nationale de solidarité pour l’autonomie (CNSA)
- Union de recouvrement des cotisations de sécurité sociale (URSSAF)
Laatste updates
- Informatie gecontroleerd: januari 2025
- Nieuwe circulaire Services à la personne: 3 januari 2025
- Tariefswijzigingen: van kracht vanaf 1 januari 2025
Voor de meest actuele informatie wordt altijd verwezen naar de officiële overheidswebsites.
Conclusie: hulp aan huis is mogelijk en betaalbaar
Het Franse systeem van hulp aan huis is uitgebreid maar complex. Met de juiste informatie en aanpak is kwalitatieve, betaalbare hulp goed te verkrijgen. De combinatie van APA of aide-ménagère, aanvullende hulp van pensioenfondsen en fiscale voordelen maakt professionele ondersteuning financieel haalbaar voor de meeste mensen.
Belangrijkste tips:
- Start vroeg met aanvragen – wacht niet tot de nood hoog is
- Laat je adviseren door CCAS of lokaal informatiepunt
- Vergelijk verschillende organisaties op kwaliteit én prijs
- Zorg voor correcte belastingaangifte voor maximaal voordeel
- Evalueer jaarlijks of je hulp nog past bij je behoeften
Voor de meest actuele informatie en specifieke situaties is het altijd verstandig contact op te nemen met je lokale CCAS of een erkende organisatie voor hulp aan huis.
