De Franse notaris is de adviseur in voor Nederlandse begrippen wat meer buitenissige constructies zoals de viager.
Het komt wel eens voor dat oudere mensen hun huis verkopen en een klein deel in contanten ontvangen. De rest van de koopsom wordt in een vorm van een jaarlijkse lijfrente betaald, een viager. De nieuwe eigenaar blijft die rente viagère betalen tot de dood van de verkoper. Dat kan voordelig zijn voor de koper als de verkoper vroeg sterft, het kan een dure grap worden als de verkoper 106 jaar oud wordt.
Het in Nederland weinig toegepaste systeem staat bekend als kopen en viager. In België en Frankrijk is het echter niet ongebruikelijk. Het lijkt een weddenschap op de vroegtijdige dood van de eigenaar. De eigenaar ontvangt levenslang (viager betekent à vie, voor het leven) een bedrag uitgekeerd, terwijl hij of zij in het huis kan blijven wonen en van het contante deel (le bouquet) het huis kan laten opknappen of een mooie reis kan maken. De kinderen zullen bij het overlijden niets van het huis ontvangen.
De overeenkomst moet verplicht via de notaris lopen. Hier volgen wat noodzakelijke termen. Le bouquet is het deel van de koopsom dat bij het sluiten van de overeenkomst daadwerkelijk wordt betaald, verplicht is dat overigens niet. De verkoper heet de crédirentier en de koper débirentier. Er zijn twee vormen van viager: de vrije (viager libre) en de niet-vrije (viager occupé.) In het eerste geval kan de koper volledig beschikken over het onroerend goed (erin gaan wonen of het weer verkopen – de jaarlijkse rente is dan vrij hoog); in het tweede geval kan de verkoper er blijven wonen en die geniet tot aan zijn of haar dood het vruchtgebruik.
Het voordeel van een huis en viager verkopen is dat de meestal oudere bewoner die een klein pensioen geniet en met de ontvangen rente (die is geïndexeerd en fiscaal vriendelijk wordt bejegend) een leuke aanvulling op het pensioen ontvangt, bij een viager libre is verlost van de onderhoudskosten en bij een viager occupé lekker in het eigen huis kan blijven wonen. Bij viager betaalt de koper namelijk de grote onderhoudskosten en de taxe foncière. De verkoper doet het gewone onderhoud en betaalt de taxe d’habitation. De fiscaliteit en de rente en viager houden verband met de leeftijd waarop deze lijfrente wordt genoten. Voor de inkomstenbelasting wordt een aftrek op de genoten rente toegepast van 30% voor personen die jonger zijn dan 50 jaar, 50% voor personen tussen de 50 en 59 jaar, 60% voor mensen tussen de 60 en 69 jaar en zelfs 70% voor de nog ouderen.
Het voordeel van een huis en viager kopen is dat een jong iemand die wel le bouquet kan betalen maar geen lening of hypotheek wil afsluiten, toch relatief goedkoop over onroerend goed kan beschikken. Onzekerheden bij deze viager libre zijn de duur van het contract en de indexeringen. Voor mensen die al een huis bezitten maar later over het nu bewoonde huis (viager occupé) willen beschikken, kan het voordelig zijn om de viager-constructie toe te passen. De berekening van de hoogte van de jaarlijkse rente hangt af van de waarde van het huis, de levensverwachtingen van de verkoper en het verlangde rendement.
Meer informatie over het kopen van een huis treft u aan op http://www.compromisdevente.info/