- Gemeentehuis
- Trouwen
- Aangifte van geboorte, kinderbijslag
- Kinderopvang
- Begraven of cremeren
- Woordenlijst
Uiterlijk drie dagen na een geboorte moet daarvan aangifte worden gedaan op het gemeentehuis van de plaats waar het kind is geboren. Dat zal meestal de plaats zijn van het ziekenhuis, want thuisbevallingen komen in Frankrijk vrijwel niet voor. Men moet zich identificeren en als de ouders niet getrouwd zijn, moeten beiden een verklaring tekenen.
Bij de geboorte van het kind krijgt men een gezondheidsboekje, een livret de santé, waarin alles op het gebied van de gezondheid van het kind wordt bijgehouden. Bij bezoeken aan de dokter of het ziekenhuis neemt men dit boekje mee. Frankrijk kent een uitgebreide vaccinatiekalender, waarbij de verplichte inentingen tot het zesde levensjaar gelden.
Zwangerschapsverlof (congé maternité) is een sinds 1909 geldende verworvenheid en duurt zestien weken (zes weken vóór de verwachte bevalling en tien weken daarna) bij de geboorte van het eerste en tweede kind. Bij het derde kind duurt het verlof 26 weken (acht weken vóór de bevalling en achttien weken erna), bij de geboorte van een tweeling 34 weken en bij een meerling zelfs 46 weken. Het zwangerschapsverlof kan nog met veertien dagen worden verlengd, als vóór de bevalling speciale ziekenhuisrust wordt voorgeschreven en nog eens vier weken na de bevalling bij een medische indicatie. Aanstaande moeders kunnen sinds kort zelf bepalen hoe zij die zestien weken of zesentwintig weken willen opnemen, het is meer à la carte geworden. Een werknemer krijgt in die periode geen loon, maar ontvangt van de Sécu een dagvergoeding. De hoogte van de uitkeringen is afhankelijk van het verdiende inkomen en de daarover betaalde premie. Komt men daarmee tekort dan zal in de meeste gevallen een aanvulling worden gegeven door de werkgever en de aanvullende verzekering.
Ook vaders kunnen verlof (congé de paternité) opnemen bij de geboorte van een kind, in totaal veertien dagen: elf dagen (inclusief zon- en feestdagen) en de drie dagen van het geboorteverlof. Het vaderschapsverlof is in totaal eenentwintig dagen bij de geboorte van een meerling. De regeling geldt voor iedere vader die ‘actief’ is: werknemer, vrije beroeper, meewerkende partner, ambtenaar en zelfs geregistreerde werkloze. De dagvergoedingen zijn gelijk aan die van het moederschapsverlof. Naast deze twee vormen van verlof kent Frankrijk – de overheid ziet graag veel Franse kindertjes in de republiek – ook nog het ouderschapsverlof (congé parental d’éducation)waarbij de ouders van ten minste twee kinderen van wie één jonger dan drie is, een tot drie jaar lang vrijaf krijgen van de werkgever (uiteraard zonder betaling van salaris) om hun kind of kinderen op te voeden. Men kan ook gedeeltelijk blijven werken tijdens dit ouderschapsverlof (ten minste zestien uur en maximaal achtentwintig uur per week) of kiezen voor de mogelijkheid van eerst volledig verlof en later parttime.
De PAJE (Prestation d’Allocation du Jeune Enfant), is bedoeld voor huishoudens met gemiddelde inkomens. (De eenmalige geboortepremie, de prime de naissance is € 916,70, uit te keren in de zevende maand van de zwangerschap. Daarnaast ontvangt het gezin maandelijks een basisuitkering van € 183,42 tot aan de derde verjaardag van het kind. Hulp bij kinderopvang wordt geboden tot aan de 6e verjaardag en is bedoeld voor ouders met lage inkomens, die kunnen kiezen uit een crèche, huisoppas en moederhulp.
Buitenlanders die permanent in Frankrijk wonen, kunnen ook aanspraak maken op kinderbijslag: allocations familiales. De regeling geldt voor iedereen met een gezin van in principe ten minste twee kinderen onder de 11 jaar of, als zij studeren, tot 21 jaar. In de overzeese gebiedsdelen wordt al bij één kind de bijslag uitgekeerd. De betalingen geschieden maandelijks. De ‘gewone’ kinderbijslag is nu € 128,57 netto per maand voor twee kinderen, € 293,30 voor drie kinderen, € 458,02 voor vier kinderen en € 164,73 voor elk kind meer. Voor een kind dat 14 jaar is geworden komt er nog € 64,29 per maand bij en voor een thuiswonende 20-jarige is de extra toeslag in principe € 81,30 per maand als er ten minste voor drie kinderen kinderbijslag worden ontvangen. De KB houdt op bij de 21-jarige leeftijd.
Mensen die uit de Europese Ruimte komen en zich in Frankrijk vestigen, kunnen kinderbijslag ontvangen, zoals alle andere inwoners van Frankrijk. Europese buitenlanders moeten wel aan enkele voorwaarden voldoen om kinderbijslag te krijgen. De aanvrager moet zijn vaste verblijf in Frankrijk hebben en ook de kinderen moeten permanent te zijnen laste komen en in Frankrijk wonen. Verblijfsvergunningen zijn niet meer nodig voor als je uit een Europees land komt, maar om in aanmerking te komen voor de uitkeringen moet de aanvrager een beroep hebben (in loondienst of zelfstandig) in Frankrijk of voldoende middelen van bestaan hebben en in het bezit zijn van een ziektekostenverzekering. Mensen die al langer dan vijf jaar ononderbroken in Frankrijk wonen, zijn vrijgesteld van deze voorwaarden. Wie zich aanmeldt bij de CAF (Caisse d’allocation familiale) moeten zich, zoals de Fransen zelf ook, legitimeren, trouwboekje laten zien en uittreksels van geboorteregisters overleggen. Bijzonderheid nog vanuit Nederland: wie kinderbijslag uit Nederland blijft ontvangen (gedetacheerd, werken voor een Nederlands bedrijf in Frankrijk) en deze is lager dan de Nederlandse, dan betaalt de SVB (Sociale Verzekeringsbank) het verschil bij.
Dan is er nog de allocation de rentrée scolaire – ARS, een inkomensafhankelijke bijdrage in de kosten van aanschaf van schoolboeken e.d. Er wordt geen geen vast bedrag meer uitgekeerd, maar verschillen de bedragen per leeftijdscategorie: € 284,76 voor de 6- tot 10-jarigen, € 300,66 voor de 11- tot 14-jarigen en € 311,11 voor de 15- tot 18-jarigen. De uitkeringen worden verstrekt aan gezinnen van wie het jaarinkomen lager is dan ruim € 22.970 bij één kind. Voor elk kind meer boven drie kinderen mag het grensinkomen met circa € 5301 worden aangepast. Wie meer inkomen geniet, ontvangt een lagere ARS.
