De rechterlijke macht in Frankrijk

De rechterlijke macht in Frankrijk kent drie rechtsgebieden; de gespecialiseerde rechtspraak, de burgerlijke rechtspraak, de strafrechtspraak

1. de gespecialiseerde rechtspraak, zoals de 15 rechtbanken voor kinderen (tribunaux pour enfants) binnen de 154 rechtbanken voor minderjarigen (tribunaux pour mineurs), de conseils des Prud’hommes (in de volksmond ook tribunaux geheten – gekozenen die uitspraak doen in de geschillen tussen werknemers en werkgevers), juges de proximité (lekenrechters die kleinere geschillen oplossen), de handelsrechtbanken voor geschillen tussen zakenmensen of handelsbedrijven (tribunaux de commerce), de rechtbanken voor pachtovereenkomsten (tribunaux baux ruraux) en de rechtbanken voor sociale zekerheidszaken (tribunaux des affaires de sécurité sociale);
2. de burgerlijke rechtspraak voor geschillen tussen burgers onderling en de regeling van kleine, alledaagse conflicten (het tribunal d’instance), voor de  grotere zaken het tribunal de grande instance TGI), voor hoger beroep in civiele zaken het cour d’appel. Voor geschillen tussen burgers en overheidsinstanties is men aangewezen op het adminstratieve recht, uitgevoerd door de tribunaux administratifs, de hoven van appèl (cours administratives d’appel) en de Raad van State (Conseil d’Etat). Men wendt zich tot deze instanties bij belastingconflicten, bij problemen met de burgemeester die weigert een bouwvergunning af te geven en dergelijke.

3. de strafrechtspraak in drie niveaus: de behandeling van niet al te ernstige (verkeers)overtredingen door de politierechtbank (tribunal de police), de delicten (diefstal, oplichting, gebruik verdovende middelen) waarover de correctionele rechtbanken uitspraak doen (tribunal correctionnel), en de zware misdrijven, die voor het Hof van Assisen komen (cour d’assises), de enige rechtbank (één per departement) met een jury van drie rechters en negen leken. Meestal komt dit hof eennmaal per drie maanden bijeen en het houdt lange zittingen om de rechtsgang begrijpelijk te laten verlopen voor de  leken, niet-juristen. Ten slotte onderzoekt het hoogste rechtscollege, het cour de cassation (vergelijkbaar met de Hoge Raad), de cassatieberoepen tegen de arresten van de 35 cours d’appel (hoven van beroep).

In het dagelijks leven kun je bij geschillen wel te maken krijgen met het tribunal d’instance. Deze rechtbank lijkt wat op de civiele kant van het kantongerecht in Nederland, waarin kleinere zaken worden behandeld. Maar de vergelijking houdt dan verder op. In Frankrijk kan men zich via een eenvoudige procedure tot het tribunal d’instance wenden bij huurgeschillen, als huisbazen nalatig zijn in het onderhoud of als er met de buren problemen zijn over de erfafscheiding. Zo’n procedure heet een injonction de faire, een uitdrukkelijk bevel om iets te doen of te betalen: minder dan € 4.000 bij de hulprechter, van € 4.000 tot € 10.000 dus bij het tribunal d’instance en daarboven bij de TGI.

Bij consumentengeschillen is een formulier te downloaden om een zaak van minder dan € 4000 bij de rechter te brengen.

Bij grotere zaken zal men zich moeten wenden tot de tribunal de grande instance. De TGI komt eraan te pas als er familiegeschillen moeten worden opgelost (door de speciale juge aux affaires familiales, Jaf), bij onroerendgoedzaken, bij faillissementen en bij belastingzaken. Bij de meeste zaken kan men niet zelfstandig optreden, het inroepen van een advocaat is vrijwel altijd noodzakelijk en de procedure geschiedt vooral schriftelijk.

Vrij nieuw is de instelling van een type rechter, zeg een hulprechter, die kleine zaken kan afhandelen ter ontlasting van de rechtbanken. Deze juges de proximité houden zich bezig met kleine, alledaagse kwesties die de € 4000 niet te boven gaan (dezelfde categorie zaken onder de € 10.000 waarmee de gewone juges d’instance zich bezighouden). Hij kan ook verkeersboetes regelen, maar nooit vrijheidsstraffen uitdelen. Bij dergelijke kleinere gedingen is evenmin beroep bij een hoger college mogelijk. De enige mogelijkheid hiertoe is appèl aanteken bij de cassatierechter. Wie een zaak wil aanspannen omdat hij zijn geld niet terugkrijgt van een onwillige winkelier of wanneer de aannemer het laat afweten,  kan via een aangetekend te versturen formulier de procedure laten starten. Meestal ontvangt men dan binnen drie maanden bericht om op de zitting te verschijnen al dan niet samen met een advocaat of een familielid. De juge de proximité begint altijd met een poging om de partijen met elkaar te verzoenen. Vanaf 1 januari 2015 zullen deze rechters worden gevoegd bij het tribunal de police (behorend tot het tribunal d’instance). Gebleken is dat er te weinig juges beschikbaar zijn voor het ambt; gerekend was op 3000 van deze hulprechters, men is niet verder gekomen dan 700.

©2022 Communities Abroad  |  infofrankrijk.com

DISCLAIMER

Login

Forgot your details?