Erven en Schenken in Frankrijk: Een Geverifieerde Gids
Het bezit van een huis in Frankrijk roept vragen op over erfrecht. De regels zijn complex, maar de kern is eenvoudig: er is een strikte scheiding tussen wie erft (burgerlijk recht) en hoeveel belasting er wordt betaald (fiscaal recht). Deze gids maakt de materie feitelijk en puntig inzichtelijk.
De Kern: Burgerlijk vs. Fiscaal Recht
De Europese Erfrechtverordening (Nr. 650/2012) regelt welk erfrecht van toepassing is, maar zegt niets over de erfbelasting. Dat blijft een nationale aangelegenheid.
“Een keuze voor Nederlands erfrecht is GEEN keuze voor Nederlandse erfbelasting. (…) De Franse fiscus zal altijd belasting heffen over de Franse bezittingen van de overledene.”
– Wim van Teeffelen, nederlanders.fr (geverifieerd)
U kunt in uw testament kiezen voor het erfrecht van uw nationaliteit (Nederlands of Belgisch). Dit bepaalt wie uw erfgenamen zijn, maar de Franse erfbelasting (‘droits de succession’) moet u altijd betalen over uw Franse bezit.
Beslisboom: Welk Erfrecht Geldt?
Stap 1: Waar is uw laatste ‘gewone verblijfplaats’?
- In Nederland/België: Uw nationale erfrecht is van toepassing op uw hele nalatenschap, inclusief het Franse huis.
- In Frankrijk: Het Franse erfrecht is standaard van toepassing. Ga naar Stap 2.
Stap 2: Heeft u in een testament gekozen voor uw nationale erfrecht?
- Nee: Frans erfrecht geldt. Kinderen hebben een wettelijk beschermd deel (réserve héréditaire).
- Ja: Nederlands/Belgisch erfrecht geldt. U kunt de Franse regels omzeilen en bijvoorbeeld uw partner beter beschermen.
Let op! Een Franse wet van 24 augustus 2021 kan deze rechtskeuze beperken. Kinderen die in de EU wonen, kunnen een compensatie claimen uit het Franse vermogen als zij door de rechtskeuze hun Franse wettelijke erfdeel mislopen. Deskundig advies is hierbij cruciaal.
De Onvermijdelijke Franse ‘Notaire’
Voor de eigendomsoverdracht van onroerend goed in het Franse kadaster is altijd een Franse notaris (notaire) nodig. Zelfs met een Nederlands testament en een Europese Verklaring van Erfrecht.
“De Franse notaris is onmisbaar bij de afwikkeling van de nalatenschap van een Frans onroerend goed. Alleen hij kan de noodzakelijke ‘attestation de propriété immobilière’ opstellen.”
– Samenvatting van de expertise van Mr. Monique Rombouts, Frankrijknotaris.nl
Het probleem is dat veel Franse notarissen het Nederlandse erfrecht (zoals de langstlevende-constructie) niet kennen, wat tot vertraging en complicaties kan leiden.
Franse Erfbelasting: Een Rekenvoorbeeld
De Franse erfbelasting kent hoge vrijstellingen voor partners en kinderen, maar daarboven progressieve tarieven.
Tarieven & Vrijstellingen (actueel per 2024/2025)
- Echtgenoot/PACS-partner: Volledig vrijgesteld (0% belasting).
- Kind: € 100.000 vrijstelling, daarboven tarieven van 5% tot 45%.
- Anderen (incl. ongehuwde partner): Zeer lage vrijstelling (€ 1.594) en een hoog tarief (60%).
Vergelijking: Huis van € 350.000 geërfd door 2 kinderen
Situatie 1: Franse Erfbelasting
- Waarde per kind: € 175.000
- Vrijstelling per kind: – € 100.000
- Belastbaar per kind: € 75.000
- Te betalen belasting in Frankrijk (per kind): ca. € 13.194
Situatie 2: Nederlandse Erfbelasting (indien overledene in NL woonde)
- Waarde per kind: € 175.000
- Vrijstelling per kind (2025): – € 25.490
- Belastbaar per kind: € 149.510
- Te betalen belasting in Nederland (per kind): ca. € 16.282
Conclusie: In dit voorbeeld is de Franse heffing lager. Er bestaat geen belastingverdrag voor erfrecht tussen Nederland en Frankrijk, maar de in Frankrijk betaalde belasting kan vaak in Nederland worden verrekend om dubbele belasting te voorkomen (via eenzijdige regeling).
Bronnen & Verantwoording
Deze gids is samengesteld op basis van actuele informatie en de expertise van specialisten. De citaten en inzichten zijn grotendeels afkomstig van de informatieve blogs op nederlanders.fr en publicaties van Mr. Monique Rombouts (Frankrijknotaris.nl).
- EU Bron: Europese Erfrechtverordening (EU) Nr. 650/2012
- Franse Bron: Service-Public.fr – Droits de succession
- Nederlandse Bron: Belastingdienst.nl – Erfbelasting
- Expert Bronnen: Nederlanders.fr en Frankrijknotaris.nl
