Alvorens de hele tegelvloer eruit te tikken is het misschien handig om rondom het huis eens te kijken of er in de muurvoet onder het maaiveld geen gaten zijn die als toegangstunnel dienen voor het gravende gedierte des velds. In de loop der tijd heeft een zand/leem mortel daar het meest te lijden, ook door vocht en wortels die menen daar een stevige verankering te kunnen vinden. Ik heb bij ons huis diverse meters muur tot een diepte van 20 à 30 centimeter open gegraven en gaten gevuld met een stevige kalkmortel.
Gresbuis: ik dacht nog even, goh, ouderwets, lag ook als rioleringspijp in de grond bij mijn ouderlijk huis. Joost de Vree heeft die misvatting zojuist gecorrigeerd.
Eens met Jos z’n pleidooi voor een ademende kalkvloer. Lastige is dat je dan in sommige gevallen – afhankelijk van de vochthuishouding – toch tot een behoorlijke diepte moet uitgraven. Eerst een dikke laag grind (hérisson) met evt. drainage erin verwerkt (20 à 25 cm) en daarna une chape chanvre et chaux (15 à 20 cm). Aldus “Le manuel de la renovation” (ISBN: 978-2-7072-0653-4) in 2010 uitgegeven door het blad “Maison et travaux”. Wanneer de fundering niet al te veel voorstelt moet je met dat uitgraven voorzichtig zijn: je moet voorkomen dat door het wegvallen van de gronddruk aan één kant de boel gaat schuiven. Bij een verbouwingsklus waar ik een keer bij heb staan kijken werd daarom eerst – stapsgewijs – een betonnen rand met wapening (30 x 30 cm) gestort. Strak langs de binnenkant van wat we met een eufemisme de fundering zullen noemen.
Wat me nog te binnen schiet, de sector moderne bouwmaterialen. Er zijn in Nederland en Duitsland zeer vormvaste kunststof bouwplaten in diverse diktes verkrijgbaar waarvan één zijde geschikt is om op te tegelen. Om tijdwinst te boeken – niet eerst een vloertje storten – gebruikt in een modern appartement, betonnen ondergrond. Ook te gebruiken op een minder stabiele ondergrond als een houten vloer. Wat foto’s ter illustratie: plaatmateriaal, detail, opbouw, resultaat.
Maar wel hetzelfde nadeel als met beton waar Jos al op wijst: opstijgend vocht zal nu langs de muren pogen hoger sferen te bereiken. Maar als ondergrond, en als zijwanden, voor een badkamer op een verdiepingsvloer nog wel een aardig alternatief voor een vloer met lewisplaten en wandjes met groen gipsplaat.
