Ik was amper geboren toen een team onder leiding van Garmt Stuiveling het gewaagde Couperus’ werk te herschrijven in het Nederlands van de vijftiger jaren. Kon toen dus ook niet weten dat hij de hoogleraar zou zijn die mij zou doceren in de Nederlandse taal en letterkunde. Tijdens een college gaf hij toe, waarschijnlijk o.i.v. Blok, dat die vertaalslag een aanslag was op Couperus en zijn tijd. Hij liet ons Brederode lezen zoals die schreef, lekker boertigh. En zoveel andere schrijvers in hun eigen taal. Lees je werken uit de niet moderne literatuur, dan is de taal de smaakmaker. Net zoals in de moderne literatuur. Nadat Stuiveling zijn handtekening zette onder het bewijs van mijn afstuderen, las ik nooit meer stoffige boeken. Taal leeft.
Ik kan niet oordelen over het verschil tussen het in generaties voortleven van de taalontwikkelingen in het Nederlands en Frans. Wel merk ik dat in het lesmateriaal dat Frankrijk voor taalonderwijs hanteert, veel stoffige citaten passeren. Misschien om de jongelui niet alleen taal maar tegelijkertijd ook cultuur bij te brengen. Daar kun je in Nederland niet meer mee aankomen.
In Nederland leer je wel, dat de Nederlandse schrijvers van weleer slechts kleine nootjes waren binnen een immens internationale symfonie waarop geloof, staatsrecht, cultuur, politiek en filosofie grote invloed hadden. Wij waren in de Lage Landen de nagalm van Frankrijk en andere cultuurgebieden.
Ik hou van beide talen. Maar het Nederlands heeft mijn voorkeur. Het hoort bij de directheid van de Nederlanders. De Fransen uiten minder direct hun mening. Beschikken over een diplomatiek jargon. Op fora komen Nederlanders echter correcter over dan Fransen, is mijn persoonlijke ervaring en ik schrijf dat toe aan de kringgesprekken op het Nederlandse basisonderwijs.
Het Nederlands als taal is onzijdig. Lekker: de mannelijke rechtlijnigheid en de vrouwelijke nuances door elkaar. Le Français is masculin, bedenkelijk … 🙂
Met Microsoft Office kun je voor Frans de spellingscontrole instellen op de traditionele of de nieuwe spelling. Geen gedoe met toetsenborden. Maar het blijft leuk op de hoogte te blijven. De spreektaal verandert snel in Frankrijk. De schrijfwijze verandert minimaal. Voor mij als buitenlander in Frankrijk maakt het weinig uit. Ik zal nooit de Franse spreek- en schrijftaal perfect beheersen en kan dan ook niet beoordelen, in hoeverre de Fransen dat doen. In Nederland wordt er steeds slordiger omgegaan met beide uitingsvormen, zelfs op het hoogste beleidsniveau en helemaal door de presentatoren bij de televisie. Maar taal moet leven. Via toetsen en media.
