Geplaatst: 17-07-2008 18:57:50 De Franse elektrische installatie
Vanmiddag is er een nieuw onderwerp toegevoegd aan de rubriek Klussen en bouwen op deze website, met als titel Elektriciteit.
Omdat het mezelf ook wat moeite heeft gekost voordat ik de ins en outs van de aanleg van de Franse elektrische installatie op het netvlies had, leek het me wel aardig om dat allemaal eens op papier te zetten. Meestal denk je na afloop van dat soort leertrajecten: o.k., klaar, we gaan door met iets anders. Boek gesloten. Maar dan is het wel jammer dat iedereen telkens zelf weer het wiel opnieuw moet uitvinden, terwijl die kennis bij anderen volop aanwezig is. Alleen moet je het 'even' opschrijven. Dat is nu dus gebeurd. Christian von Klösterlein heeft - hoe kan het ook anders - uitstekend inhoudelijk commentaar geleverd op mijn eerste concept, en Wim Bavelaar heeft - nu volgt een stevige understatement - het nodige moeten doen om het document met foto' s en al website gereed te krijgen. Bedankt.
Hopelijk hebben de bezitters van een eigen huis in Frankrijk iets aan deze korte inleiding. In ieder geval is het ook een korte cursus Frans: dan weet je tenminste hoe dat allemaal heet hier in Frankrijk. En voor wie meer wil, zelf aan de slag, is het een mini inleiding in de Franse installatie techniek.
Geplaatst: 28-07-2008 01:15:25 re: De Franse elektrische installatie
Chapeau Robert. Duidelijk en zeer bruikbaar verhaal. Wat ik er wel uit begrijp is dat je maar beter geen spullen uit nederland mee kan nemen. Maar wat als je deze al toegepast hebt zoals de gele pijp en de grijze inbouwdozen? Ik ben namelijk bezig met de installatie en heb hier enb daar al enkele materialen gebruikt. Ik moet wel zeggen dat ik niet echt gecharmeerd ben van de franse inbouwdozen het lijkt mij dat de nederlandse veiliger zijn.
Voor de plaats van de groepenkast had ik de 1e etage in gedachten, direkt tegenover de trap, mag dit?
Ik kom vast met nog veel meer vragen gaanderwijs en ik hoop dat ik dan een beroep op je expertise mag doen.
Geplaatst: 28-07-2008 13:14:21 re: De Franse elektrische installatie
Ad,
Dat advies om geen spullen uit Nederland mee te nemen betreft met name alles wat met de groepenkast te maken heeft. Ook voor de stopkontakten het Franse NF gekeurde materiaal gebruiken, ook in de keuken voor de zwaardere met 32 A gezekerde groepen (zware apparaatstekker of kabel rechtstreeks in grote vierkante inbouwdoos). En voor de verlichting bij nieuwbouw/renovatie heb je dan te maken met die nieuwe Franse DCL aansluiting.
Voor de rest - los even van de Franse NF normen voor de aanleg - kun je met de CE gekeurde elektrabuis uit Nederland, en ook de inbouwdozen en schakelmateriaal m.i. rustig gaan slapen. Heb dat met enig speurwerk in het verhaal over de " Normes francaises" in deze rubriek eerder dit jaar al eens opgeschreven. Voor de lasdozen, de boites de derivation zou ik wel het Franse materiaal gebruiken, idem de aanpak via een variant op de centraaldoos, de boite de combles.
Plaats groepenkast: lijkt me dat wanneer er enige vrije ruimte voor de groepenkast is dat is toegestaan. Zal vanmiddag nog eens in mijn elektra naslagwerk van de heren Gallauziaux & Fedullo opzoeken of daar nog een minimumafstand voor geldt, van voorkant groepenkast tot aan laatste trede van de trap.
Geplaatst: 28-07-2008 23:42:07 re: De Franse elektrische installatie
Ad,
Wat de plaatsing van een groepenkast betreft zijn de diverse boeken het hier met elkaar eens: dat mag niet aan de zijkant van een trap, dans les volées d'escalier. Maar dat wisten we al. In jouw specifieke geval, het stuk gang boven aan de trap, is de enige gezond verstand redenering die ik hier kan verzinnen: zorg dat je minimaal een meter of wat meer de ruimte hebt. Mocht iemand onverhoeds achteruit stappen daar voor de groepenkast, dan gaat ie niet meteen ruggelings de trap af.
Wat de Franse elektrapijp betreft: hier gelden sinds april 1997 nieuwe afkortingen voor.
1e letter 2e letter 3e letter
IisolantC cintrableAannelé
Mmétallique RrigideLlisse
CTcintrableSsouple
transversalement
élastique
De vier cijferige code die hierop volgt geeft met de eerste twee digits de mechanische stevigheid aan (schaal van 1 tot 5), de derde digit geeft de minimum gebruikstemperatuur aan (schaal van 1 tot 5, vorstbestendigheid), en de vierde digit de maximale gebruikstemperatuur. Voorbeeld zoals te zien op de foto van een rol elektrapijp in het artikel op deze site: ICTA 3422. Redelijk schokbestendig, temperatuurbereik tot minus 5 graden, en tot max 90 graden. Een handig overzicht is te vinden op de site van de uitgever Eyrolles, als reclame voor één van de betere boeken voor de installation électrique.
En helaas: ook hier gelden Franse normen. Dat zijn de NFC 68-xxx normen voor conduits. Maar omdat ik vermoed dat je een bestaande installatie aan het verbeteren bent (dus geen keuring door de CONSUEL), zou ik me over het gebruik van de Nederlandse KEMA keur pijp maar geen zorgen maken. Neem aan dat die in de muur of achter gipsplaat is weggewerkt.
Voor elektradraad en kabels geldt gelukkig dat de oude Franse UTE normalisatie normen en aanduidingen geleidelijk vervangen worden door de Europese CENELEC normen. Aanduidingen op die kabels beginnen niet meer met de letter U, maar met de letter H, en vervolgens nog het één en ander aan cijfers en letters. 03 = 300 Volt, 05=500Volt, 07=750Volt en 1= 1000Volt. En verder aanduidingen voor de aard van ader (rigide of souple) en de soort isolatie.
Zal nog eens nagaan, maar niet met mijn voornamelijk op 28 K werkende modemverbinding hier in Frankrijk, of de heilzame werking van CENELEC ook begint door te dringen op het terrein van de conduits. Zou kunnen bijdragen aan een betere nachtrust van sommigen die nu misschien denken normovertreders te zijn. Maar als ik zie wat hier in de buurt door zeer respectabele firma's is geprutst met de elektra aanleg, denk ik dat ze nu al rustig kunnen gaan slapen.
Geplaatst: 02-08-2008 17:09:46 re: De Franse elektrische installatie
Rob,
Ik ben onlangs begonnen met het ontwerp voor een elctrische installatie en jou artikel komt als geroepen. Erg goed, zeker voor een leek (taal en regeltjes).
Zoals je aangeeft moeten licht en wcd's aangesloten worden op separate groepen (geen mix dus zoals hier). Wat mij niet duidelijk is of er meerdere groepen in 1 centraal doos (verlichtingspunt) mogen zitten zodat de wcd's en schakelaars in 1 kamer naar 1 punt gebracht kunnen worden.
Als dit mag hoe is het onderscheid dan mogelijk (gekleurde lasdoppen?)
Geplaatst: 05-08-2008 22:48:49 re: De Franse elektrische installatie
John,
In Nederland is het verboden om meer dan één groep door dezelfde elektrapijp te laten lopen, en datzelfde geldt ook voor de blauwe centraaldozen in het plafond.
Vanuit die achtergrond – ook al heb ik nu een jaar of zes de Franse elektra van nabij mogen bewonderen – ben ik daarom geneigd te zeggen: niet doen. Hou het strak: volg met je leidingaanleg zoveel mogelijk de te scheiden elektrische groepen. Vanuit veiligheidsover-wegingen ook aan te bevelen. Vandaar dat je al de vraag stelde of er misschien om verwarring te voorkomen gewerkt zou mogen worden met gekleurde lasdoppen. Het wordt immers wat onoverzichtelijk wanneer je voor een reparatie of uitbreiding één groep uitschakelt, en dan vervolgens in een lasdoos toch nog onder spanning staande bedrading van een andere groep tegen kan komen. Ook met een sluitend systeem van repérage – zijn de aanduidingen na 5 jaar nog leesbaar – verdient deze aanpak geen schoonheidsprijs. Nog los van de beperkte ruimte die een Nederlandse centraaldoos biedt: inwendig slechts 65 x 65 mm, dat wordt dringen.
Bovendien: wanneer je toch de ruimte hebt om een centraaldoos ergens midden in het plafond te bevestigen, waarom dan niet meteen gekozen voor een DCL verlichtingsarmatuur?
De Franse aanleg vergt heel wat elektrapijp, elektradraad en kabel, en boîtes de dérivation. Voor wat de stopkontakten betreft kun je daar nog een beetje op bezuinigen: je mag ze vanuit de inbouwdozen met elkaar doorverbinden, dat heet een connexion en repiquage. De huidige generatie stopkontakten heeft daarvoor twee extra aansluitpunten, cages de connexion. Voor de circuits specialisés (wasmachine, droger, vaatwasser, fornuisgroep, boiler) mag de toevoer niet onderbroken worden met een lasdoos. Dit om te voorkomen dat er door mogelijke slechte kontakten in zo'n doorvoerdoos brandgevaarlijke situaties ontstaan.
En dan nu water in deze principiële wijn. Er is in ieder geval een uitzondering. De grote boîtes de combles. Afmetingen van 19 x 19 cm, of nog groter: 25 x 25 centimeter. Met aan elke kant een indrukwekkende hoeveelheid invoermogelijkheden voor diverse diameters elektrapijp. Ik heb het niet kunnen opzoeken in het grote NF C 15-100 boek: heb dat vanwege de prijs (€ 244,05) niet liggen, wel een keer geleend.
Mijn kleine elektrabijbel (L' installation electrique) van de heren Gallaziaux & Fedullo zegt hierover op pg. 169 het volgende: Il suffit de placer une or plusieurs boites de combles et de les relier a la GTL avec des conduits de gros dametre contenant plusieurs lignes d'alimentation. La distribution des differents appareillages s' effectue a partir de ces boites. Des reperes sur le couvercle permettent d' indentifier chaque conduit."
Deze aanpak kom ik ook in tekeningen van anderen tegen, waarbij dan overigens de diverse “voedende” groepen (m.i. de beste aanpak) wel via aparte elektrapijpen richting deze super centraaldoos worden geleid, en niet met één grote pijp met daarin verschillende groepen. Ook wordt wel geadviseerd om twee boîtes de combles te installeren: één voor de verlichting, de andere voor de stopkontakten. Zodra ik dat originele NF boek weer eens kan inzien, zal ik opzoeken hoe deze regeltjes precies zijn geformuleerd.
Geplaatst: 06-08-2008 08:33:29 re: De Franse elektrische installatie
Aanvulling op Rob v.d.M. (met wie ik het uiteraard eens ben):
Voor de circuits specialisés (wasmachine, droger, vaatwasser, fornuisgroep, boiler) mag de toevoer niet onderbroken worden met een lasdoos. Dit om te voorkomen dat er door mogelijke slechte kontakten in zo'n doorvoerdoos brandgevaarlijke situaties ontstaan.
... en ook om te voorkomen dat er iemand in een van deze dozen iets anders op aansluit.
Bovendien: wanneer je toch de ruimte hebt om een centraaldoos ergens midden in het plafond te bevestigen, waarom dan niet meteen gekozen voor een DCL verlichtingsarmatuur?
Een centraaldoos hoeft niet noodzakelijk centraalonder het plafond te zitten. Ik heb ook centraaldozen in inbouwkasten of in een muur, hoog tegen het plafond aan, geplaatst.
Behalve dat: ik ben een grote voorstaander van de DCL's, ook voor wandarmaturen, ook voor renovatie - de keuze is nu behoorlijk groot. Eens met dit begrip googelen!