• De Fransen en hun rijstijl
• Aanrijdingen
• Rijbewijs
• Met de brommer, scooter of motor
• Bekeuringen, boetes , puntensysteem

---

De Fransen en hun rijstijl

‘Na enige jaren in Frankrijk ben ik tot de conclusie gekomen dat het ‘chauffeur-gen’ (zo dat al bestaat) in de Franse bevolking in het geheel niet aanwezig is. Of om het korter te zeggen, Fransen kunnen gewoon niet rijden. Dat is niet dramatisch, maar wel iets om rekening mee te houden als je in Frankrijk onderweg bent. Dan kun je baat hebben bij de volgende wetenswaardigheden’, aldus Jos in het forum van deze website.

Richting aangeven doet men in principe niet. Dus sta je ad infinitum te wachten om een voorrangsweg op te rijden, en alle van links komende verkeer draait zonder richting aan te geven de weg in waar jij uitkomt. Op rotondes sta je te wachten tot je een ons weegt, want niemand geeft bij het verlaten van de rotonde richting aan.

• Als men wel richting aangeeft, doet men dat verkeerd. Dus zet men de rechter richtingaanwijzer aan op de rotonde, maar verlaat deze niet. Zet men de linker richtingaanwijzer aan bij het invoegen op de snelweg, alsof er ook een andere richting gekozen zou kunnen worden. En geeft men bij het inhalen geen richting aan naar links, maar wel bij het terugkeren naar rechts.
• Als men wil inhalen, gaat men voorafgaand aan deze manoeuvre, zo dicht mogelijk op de voorligger rijden, zodat men zichzelf alle zicht op mogelijke tegenliggers ontneemt. Dat compenseert men door af en toe even half op de linker rijstrook te gaan rijden om te kijken of er iets tegemoetkomt, deze tegenliggers daarbij een doodschrik bezorgend.
• Bij mist en duisternis voert men bij voorkeur geen of zo min mogelijk verlichting, parkeerlicht is ruimschoots genoeg. Op de autoroute bij klaarlichte dag is grootlicht in combinatie met breedstralers, ook wel dramlampen genoemd, het absolute minimum. En liefst de linker richtingaanwijzer continu aan, natuurlijk.
• Ook al is de auto voorzien van airco of zelfs klimaatregeling, natuurlijk moet het linker portierraam geopend zijn teneinde daar nonchalant met een ledemaat uit te kunnen hangen. Hoe moet men anders tonen dat aardse bezigheden als het besturen van een auto eigenlijk ver beneden de bovenaardse talenten en vaardigheden van de gemiddelde Franse bewoner vallen?
• Bij het parkeren is men pas tevreden als de auto zodanig is gepositioneerd dat deze ten minste drie parkeervakken in beslag neemt. Hoe meer mede-automobilisten men het parkeren onmogelijk maakt, hoe beter. Het doeltreffend blokkeren van uitritten of andere automobilisten levert bonuspunten op.
• De claxon is een onmisbaar attribuut. Niet voor het afwenden van dreigend gevaar, maar voor het lawaaierig groeten van buren, vrienden, bekenden, toevallige voorbijgangers en appetijtelijke dames. Als u in Frankrijk een claxon hoort, vooral niet schrikken, voor wie het ook bedoeld is, zeker niet voor u.
• Het enige interessante in het leven is wat voor u gebeurt. Men heeft dan ook geen enkele aandacht voor wat zich achter het voertuig afspeelt. Een der grote raadsels van de moderne Franse auto-industrie is, dat men de geproduceerde voertuigen hardnekkig blijft uitrusten met binnen- en buitenspiegels. Dat kan uitsluitend verklaard worden uit Europese regelgeving, omdat deze accessoires voor de Franse chauffeur net zo nuttig zijn als een fiets voor een vis.
• Qua snelheid zijn er twee mogelijkheden, extreem traag of extreem snel. Dus haalt men iedereen in, of wordt men door iedereen ingehaald. Conclusies ten aanzien van het eigen rijgedrag moet men hieruit vooral niet trekken. Alle andere weggebruikers zijn immers cochons.
• Bij snelheidscamera’s langs de weg trapt men demonstratief het rempedaal door de vloer heen, teneinde tenminste 20 km/u langzamer dan de maximumsnelheid langs deze meetapparaten te sukkelen. Daarna trapt men weer stevig op het gas, tot minimaal 30 km/h boven diezelfde maximumsnelheid. Kijkt eens hoe slim wij zijn, haha!
• – Bochten neemt men in zijn ‘ideale lijn’, dat wil zeggen, voor het rechtsaf slaan stevig naar links uithalen. Bochten naar links snijdt men af door een stukje linkerbaan mee te pakken. Voor bochten naar rechts begint- en eindigt men op de linkerbaan. Onoverzichtelijke bochten zijn geen punt, de wegen zijn zo rustig dat je toch nooit een tegenligger ziet.
• Op kruisingen komt men zo hard mogelijk aanrijden, en men remt zo laat mogelijk. Altijd kans dat de andere bestuurder dermate wordt geintimideerd dat men er een voorrangetje aan over houdt. En het is hoe dan ook een goede test voor de constitutie, als je aan deze gebeurtenissen geen hartaanval overhoudt is het met je gezondheid prima gesteld.
• Uitsluitend autorijden in een auto is een significante onderbelasting van de vrije en creatieve Franse geest. Dus heeft men genoeg geestelijke capaciteit over om te telefoneren, de kaart of de krant te lezen, de autoradio of de airco te herprogrammeren, een cabaretvoorstelling voor de passagiers op te voeren en minimaal een minnares te behagen.
• In sommige delen van Frankrijk rijden zich wel erg veel Franse chauffeurs kort en klein tegen de stevige platanen langs de weg. Niet kunnen rijden, in combinatie met late nachten en veel drank zijn daar debet aan. Dat lost men op door deze platanen onverwijld om te zagen. Op plaatsen waar nog veel verkeersdoden valllen zijn er dus nog niet genoeg bomen omgezaagd.
• Om te garanderen dat de eigenaardigheden van de ouders onverkort worden overgenomen door de kinderen, heeft men de conduite accompagnée uitgevonden. De ouders kunnen op het gemak hun ‘kennis en ervaring’ overdragen aan de volgende generatie. Hoe kan men er zich beter van verzekeren dat er nimmer enige verbetering zal optreden in het Franse rijgedrag?
• Tsja, en de gendarme? Die kijkt of u wel helemaal tot stilstand komt bij een stopbord, of niet 0,01 km/h te snel onderweg bent.
• De conclusie kan niet anders zijn dan dat de Franse bestuurder slechts voor uitsterven wordt behoed door het feit dat er relatief weinig bestuurders per strekkende kilometer route onderweg zijn. In de Nederlandse omstandigheden was deze groep reeds lang ten onder gegaan. Dus in plaats van ons te ergeren, laten we de Franse automobilisten beschouwen en behandelen als een bedreigde diersoort….

---

Sinds eind 2008 gelden nieuwe snelheidsregels voor auto’s met aanhangers of caravans. Veel bekendheid is aan die regeling niet gegeven. Als het toegestane totaalgewicht van auto en caravan/aanhanger de 3,5 ton overschrijdt, is de maximaal toegestane rijsnelheid 90 kilometer per uur op autosnelwegen (dat was 110 km) en 80 km op overige wegen. Het gewicht van alleen caravan of remorque is niet meer bepalend voor de rijsnelheid, het gaat nu om het totaalgewicht zoals op het kentekenbewijs staat aangeven, de PTRA (poids total roulant autorisé.)Het doet er niet meer toe wat de auto in werkelijkheid trekt. Ook is het verplicht om de bekende bordjes 90 en 80 te bevestigen aan de achterkant van een caravan of aanhanger.

Alle automatische radarinstallaties in Frankrijk zijn hier te vinden.

Verkeer van rechts bij gelijkwaardige kruisingen heeft altijd voorrang, dus ook fietsers; wie op een rotonde rijdt (aangegeven met het blauwe bord en daarop drie witte pijlen) heeft altijd voorrang. De regels zijn vergelijkbaar, maar de Fransen zijn minder gedogend dan de Nederlanders. Voorbeeld: een automobilist wiens rijbewijs was ingetrokken, werd betrapt bij een controle; hij droeg geen gordel en zat met de mobiel aan het oor te telefoneren. Drie overtredingen. Een maand later werd hij veroordeeld: zes maanden cel. Onvoorwaardelijk.

---

Fransen beginnen wat voorzichtiger te rijden

Vermoedelijk dankzij het groeiend aantal automatische radarinstallaties langs de Franse wegen die te snel rijdende automobilisten flitsen, is deze zomer het aantal bekeuringen met bijna 700.000 gedaald. Er staan nu 3261 flitspalen langs de weg (3105 vorig jaar). Samen met de mobiele installaties zijn in de periode van 1 juli tot 15 augustus 2,83 miljoen overtredingen gesignaleerd tegen 3,5 miljoen vorig jaar in dezelfde periode.

Volgens de verkeersdeskundigen heeft het rustiger rijden van de Fransen ook te maken met de economische crisis die de automobilisten ertoe brengt om zuiniger te rijden. Het gaspedaal wordt wat minder diep ingedrukt. Ook is men beducht geraakt voor de fotocamera’s van de politie die zijn verborgen in onopvallende personenauto’s. Deze 41 auto’s zijn speciaal op de weg gebracht om de snelheidsduivels te betrappen. In anderhalve maand na de introductie van deze methode zijn ruim 26.000 bonnen uitgedeeld voor de grote snelheidsovertreders. Het aantal verkeersdoden is in juli spectaculair gedaald met 5,7% en bereikte het laagste cijfer sinds 1948 toen men de statistieken begon bij te houden. De daling van het aantal betrapte snelheidsovertreders is ook gedaald door het grote aantal vernielingen aan de radarinstallaties; gemiddeld 10% van de flitspalen is daardoor niet in gebruik. Gemiddeld flitst een radarinstallatie 27 keer per dag, nu is dat 20 keer. Van de vermindering van 7 zijn 3 te wijten aan het buiten gebruik zijn van de apparaten. Het repareren van de installaties duurt nu gemiddeld tien dagen, tegen drie dagen toen het vandalisme nog geen hoogtij vierde.
(27.08.13)

---

Plan voor medische controle voor autorijders van 70 jaar en ouder

De Franse Eerste Kamer zal binnenkort beraadslagen over een wetsvoorstel om bezitters van een rijbewijs van 70 jaar en ouder aan een periodieke – elke vijf jaar – medische controle te onderwerpen. Er wordt al langere tijd over gesproken in Frankrijk. De ouder wordende bevolking krijgt te maken met gezichts- en gehoorproblemen, maar ook met aandoeningen die behandelingen nodig maken die de reflexen kunnen veranderen, aldus de veel gehoorde argumenten.

Eerder was er een plan om gemotoriseerde weggebruikers vanaf 75 jaar regelmatig te gaan keuren, maar het is er niet van gekomen. De maatregel zou de ouderen te veel stigmatiseren. Verder blijkt uit de cijfers dat oudere bestuurders niet gevaarlijker op de weg zijn dan andere categorieën. De groep die nu medische gekeurd zou moeten worden vanaf 70 jaar, maakt 16% van de Franse bevolking uit. Zij veroorzaakt echter 9% van de verkeersongelukken. In landen als Spanje, Italië en Nederland wordt al gekeurd vanaf 70 jaar. In Zwitserland moeten automobilisten ouder dan 70 jaar zelfs elke twee jaar een medische controle ondergaan.
(08.06.13)

---

De Fransen en hun onverbeterlijke verkeersgedrag

In een  enquête voor de Fondation Vinci-Autoroutes blijkt het gebruik van de smartphone een plaag op de weg te blijven. Bijna de helft van de jongere bestuurders zegt tijdens het autorijden te sms’en en e-mails te versturen. Het percentage van 47 is 20 punten hoger dan het eerste onderzoek hiernaar in 2011. Het gebruik van de apparatuur onder alle leeftijdsgroepen blijkt bij 22% (was 12% in 2011) van de autorijders voor te komen. Men leest berichten, met schrijft tijdens het sturen. Het fenomeen blijkt onuitroeibaar.

Bij de opiniepeiling onder bijna 1000 autorijders blijken de antwoorden nogal tegenstrijdig te zijn. Terwijl 36% van de jongeren tot 35 jaar meldt niet hands free te bellen, zegt 59% dat er totaal verbod op telefoneren in de auto moet komen. 74% zegt dat men nooit achter het stuur moet kruipen bij vermoeidheid, maar 40% (48% van de jeugdige rijders) erkent dat het hun is overkomen dat ze tijdens het rijden knikkebollend op de weg trachtten te blijven. Van de ondervraagden zegt 13% de veiligheidsgordel niet altijd te dragen, 65% (+ 4 procentpunten) houdt onvoldoende afstand, ruim de helft verklaart vrijwel nooit richting aan te geven bij het afslaan en 90% zegt te hard te rijden (+ 3 punten sinds 2011). Op dit punt kunnen de hardrijders rekenen op nieuwe maatregelen van de verkeerspolitie die op 15 maart in Gironde begint met het fotograferen van te snel rijdende auto’s vanuit onopvallende wagens. Deze snelle voertuigen zijn niet als politie-auto’s te herkennen en beschikken over veel vermogen om wegpiraten in te halen en aan te houden. De politiemensen in de auto zijn geüniformeerd. Camera of antennes zijn niet zichtbaar, de camera is verborgen in de voorbumper. In de komende jaren zal dit park van snelle controlewagens met 100 per jaar worden uitgebreid. Bij de aanhouding op de autoroutes zal de politie een marge hanteren van 10% alvorens te gaan fotograferen. Wie 136 kilometer per uur rijdt, wordt niet gefotografeerd (flitsen is er niet meer bij), maar wie betrapt wordt op het rijden met een snelheid van 146 km/u kan rekenen op een bon. Jaarlijks vallen circa 1000 verkeersdoden als gevolg van het te harde rijden, een kwart van het totaal.
(01.03.13)

---

Franse weggebruikers nog steeds onhebbelijk in spitsuur

Tijdens de spitsuren in het verkeer van de grote steden in Frankrijk blijven talrijke verkeersgebruikers nog te vaak een agressief verkeersgedrag vertonen, dat soms ronduit beledigend is. In een nieuw onderzoek hebben verzekeraar MMA en opiniebureau OpinionWay aangetoond dat de mentaliteit achter het stuur nog steeds niet is verbeterd. Van de ondervraagde personen zegt 85% dat zij in het drukke stadsverkeer zenuwachtig zijn als zij tijdens het spitsuur moeten rijden, 41% voelt zich onzeker achter het stuur en 8% erkent zich altijd op te winden over de andere verkeersdeelnemers.

Op de vraag waarom men zich dan zo opwindt, zegt 73% dat het onbeschofte rijgedrag van de andere bestuurders tot grote ergernis leidt, zoals het pardoes parkeren van een auto op een verkeerde plaats, het slordig en gevaarlijk rijden en het niet respecteren van de voorrangsregels. Een derde van de autorijders ergert zich aan de files zelf en de vertraging die zij opleveren en meldt dat dit op zichzelf een reden tot agressie kan zijn. Vrijwel iedereen (92%) is het erover eens dat boos worden achter het stuur slechts leidt tot risicovol gedrag en 84% erkent dat dergelijke gedragingen geen tijdwinst opleveren. 87% van de rijders geeft ook toe dat de veiligheid in het drukke stadsverkeer aanzienlijk zou toenemen als de mensen wat vriendelijker waren. Het bekende verhaal van de kip en het ei…..
(15.11.12)

---

Verkeersgedrag op autoroutes laat nog te wensen over

Nog te veel gebruikers van de Franse autoroutes vertonen een verkeersgedrag dat aanleiding kan zijn tot ongelukken. Hoewel steeds meer automobilisten op de hoogte zijn van de oorzaken van de meest voorkomende ongevallen, blijken zij hun risicovolle rijgedrag nog te vaak niet aan te passen, aldus een onderzoek uitgevoerd in opdracht van Vinci Autoroutes.

Men weet goed dat het gebruik van alcohol en verdovende middelen de belangrijkste veroorzakers van ongelukken zijn en dat onoplettendheid ook tot gevaar kan leiden. Maar dit betekent niet dat iedereen zich keurig en veilig gedraagt. 87% van de ondervraagde autorijders erkent op lange stukken rijweg wel wat harder te rijden dan is toegestaan, 61% meldt niet de juiste afstand te houden, 52% vergeet de richtingaanwijzers te gebruiken en 23% mindert geen vaart bij wegopbrekingen en wegwerkzaamheden. Hoewel langzamerhand wel bekend is dat het in slaap vallen achter het stuur op de autoroutes de belangrijkste oorzaak van ongelukken is, blijken nog te veel chauffeurs aan de vooravond van het vakantievertrek te laat naar bed te zijn gegaan of te vroeg te zijn vertrokken. Vooral jongeren menen met weinig slaap de lange reis te kunnen maken. Van de ondervraagden erkent 37% wel eens enige seconden ‘weg’ te zijn geweest achter het stuur, 35% erkent bijna in slaap te zijn gevallen en 6% heeft een aanrijding gehad als gevolg van vermoeidheid. Op lange trajecten gebruikt 40% de cruise control, volgens de onderzoekers ook een element dat het in slaap vallen bevordert. Een kwart van de berijders van de autoroutes zegt niet handsfree te telefoneren, 24% zit aan de Tom-Tom te prutsen, 20% zit te SMS’en. Al deze percentages zijn hoger dan bij het onderzoek van 2011. Ook hier zijn het de jongeren onder de 35 jaar die te nonchalant rijgedrag vertonen en zich ook vrij massaal schuldig maken aan het uitschelden van medeweggebruikers, beledigend klaxonneren of  bumperkleven. Niettemin meent bijna driekwart van de automobilisten dat men zich keurig gedraagt en altijd goed oplet; 52% zegt rustig te rijden en 40% acht zich zelfs beleefd op de weg. Als wordt gevraagd naar het rijgedrag van de anderen, dan zou 40% met stress achter het stuur zitten, rijdt 31% van de andere weggebruikers onverantwoordelijk of zelfs gevaarlijk en agressief.
(20.02.12)

---

Franse werknemers blijven mobiel telefoneren tijdens het autorijden

Een op de twee automobilisten die beroepshalve op de weg zijn, aarzelt niet om de mobiele telefoon aan het hoofd te zetten als hij of zij wordt gebeld. Het niet hands free bellen is nog algemeen bij de Franse weggebruikers, zo leert een onderzoek naar ongevallen op het werk.

Het gevaarlijk bellen terwijl men autorijdt, is de belangrijkste doodsoorzaak bij de uitoefening van het werk. Bij het onderzoek waren 400 bedrijfsdirecteuren betrokken, en 1000 werknemers bij overheid en private sector. 63% van deze categorie weggebruikers telefoneert mobiel tijdens het autorijden, 20% van de de gesprekken die de autorijder zelf begint, gebeurt in de auto die ergens tot stilstand is gebracht. De kit hands free levert evenveel risico’s op als het niet hands free rijden. Als gevolg van dit belgedrag vallen jaarlijks ruim 7000 gewonden bij ongelukken. De leiding van bedrijven lijkt nauwelijks te zijn geïnformeerd over de risico’s voor hun personeel. 41% van zegt dat het mobiel telefoneren in de auto de verantwoordelijkheid van de werknemer zelf is. Volgens de arbeidswet zijn werkgevers verplicht te waken over de veiligheid van hun personeel. Bij ongevallen, veroorzaakt door een werknemer die rijdend aan het telefoneren was, kan een beroep worden gedaan op de verantwoordelijkheid van de werkgever. Dat is zeker het geval als de werknemer zat te telefoneren met een hoger geplaatste van het bedrijf. Het onderzoek geeft wel aan dat zeven van de tien ondervraagde werknemers regels wensen omtrent het gebruik van de mobiele telefoon in de auto tijdens werkuren. Een enkel bedrijf heeft inmiddels besloten om het telefoneren met de portable in de auto te verbieden.
(21.03.12)

---

De Fransen geven het nu zelf ook toe: autorijden gebeurt nog steeds met dodelijke nonchalance. Onder druk van de zeer intensieve controle (flitspalen in het bijzonder) is het aantal verkeersdoden weliswaar belangrijk gedaald, maar de laatste maanden blijken de weggebruikers weer te vervallen in hun rijstijl van weleer. Vooral het aantal fatale ongelukken met motorrijders is opmerkelijk. Blijkens de jaarlijkse meting door Axa Prévention beseffen de Fransen nauwelijks meer de gevaren van de weg. De risico’s worden onvoldoende onderkend met als gevolg een groter aantal overtredingen en nieuwe gewoonten in het rijgedrag, vooral in de bebouwde kom.

Volgens de nieuwste barometer van Axa Prévention zegt 35% van de Franse verkeersgebruikers zich aan de verkeersregels te houden. Vorig jaar was dat nog 44%. Hoewel zeven van de tien autorijders verklaren dat harder dan 65 kilometer per uur rijden in de bebouwde kom gevaarlijk is, blijkt 45% (49% in 2012) dat toch te doen. Ruim de helft van de bestuurders geeft geen richting aan bij het afslaan, terwijl 77% zegt te weten dat het niet gebruiken van de clignoteurs gevaarlijk kan zijn. Bijna acht van de tien Franse rijders geeft gas bij het naderen van een verkeerslicht op oranje. Twee van de drie Franse automobilisten zeggen nooit voor het oranje verkeerslicht te stoppen. Ruim de helft beschouwt dit niet als gevaarlijk, in 2004 meldde nog 63% dat het door oranje rijden ongelukken kan veroorzaken. Jongeren onder de 25 jaar rijden vrijwel altijd door oranje: 94% tegen 71% zeven jaar geleden. Ook het gebruik van de clignoteurs behoort niet tot het vaste patroon in Frankrijk. Ruim de helft zegt nooit richting aan te geven. Dat het overtreden van dit gebod drie rijbewijsstrafpunten kan opleveren, deert velen niet. Opmerkelijk is verder nog de rijsnelheid in de bebouwde kom. Hoewel zeven van de tien rijders zeggen dat 65 kilometer per uur te hard is, zegt de helft het toch te doen. Nieuw in het rijgedrag is het gebruik van de smartphones achter het stuur. Een op de drie automobilisten gebruikt tijdens het rijden de mobiele telefoon, niet alleen om te kletsen, maar ook om SMS’jes te versturen. 34% van de 25- tot 34-jarigen geeft toe berichtjes te versturen of te lezen tijdens het rijden. Bij jongelui neemt de gewoonte toe om het mobieltjes te gebruiken als GPS.

Andere uitkomsten van het Axa-onderzoek: een op de drie chauffeurs stopt niet onderweg bij ritten van vijf uur of langer. De actie om het in slaap vallen te voorkomen blijken weinig succes te sorteren. Op de autoroutes is dit fenomeen de belangrijkste oorzaak van dodelijke ongelukken. Nu de eerste vakantiegangers op weg zijn voor de paasvakantie (zone Z is vrij) heeft Vinci Autoroutes (4400 kilometer autoroutes) besloten in de weekeinden gratis koffie te verstrekken. Op 171 aires de repos kunnen automobilisten tot 8 mei elk weekeinde een kleintje koffie krijgen. De actie is bedoeld om het gevaarlijke in slaap vallen tijdens lange autoritten helpen te voorkomen. Hoewel de Franse automobilisten bekend zijn met het verschijnsel, houden zich te weinig bestuurders aan de bekende regel van het invoeren van een pauze na twee uur rijden.

27% van de Fransen zegt na twee glazen alcohol achter het stuur te kruipen. Volgens de onderzoekers is het verslechterende verkeersgedrag, gemeten na 2003 toen de overheid met draconische maatregelen kwam, te wijten aan algemene gewenning. Sommigen wijten het verschijnsel ook aan de lichte versoepeling van het puntensysteem.

---

Veilig Verkeer Frankrijk wil meer fatsoen op de weg
De Association française de prévention des comportements sur la route, een vorm van Veilig Verkeer Frankrijk, wil de Franse weggebruikers voorlichten over het belang van een fatsoenlijk verkeersgedrag. Dit jaar is vooral aandacht besteed aan de vrouwen achter het stuur. De helft van de weggebruikers bestaat uit vrouwen, die over het algemeen netter rijden. De cijfers spreken voor zichzelf: 75% van de verkeersdoden bestaat uit mannen, circa 3000 en 62% van de gewonden is man; 83% van de veroorzakers van dodelijke verkeersongelukken is man. Op het punt van beleefdheid is nog een lange weg te gaan, constateert de vereniging. Een onderzoek van Vinci Autoroutes leerde dat meer dan de helft van de automobilisten zijn medeweggebruiker uitscheldt, 42% claxonneert uit boosheid en 24% doet aan opjagend bumperkleven. De Parijzenaars zijn berucht om hun lichtgeraaktheid in het verkeer. Het weekblad Auto Plus plaatste de Franse hoofdstad als nummer één op de lijst van onbeschaafd rijgedrag, gevolgd door Marseille en Nice. Vooral voetgangers blijken de meeste last te hebben van de nonchalante rijstijl van de stedelingen. Bijna de helft van de verkeersdoden in Parijs zijn voetgangers, die ook voor een deel zelf verantwoordelijk zijn voor ongelukken; zij steken over bij rood voetgangerslicht of negeren de oversteekplaatsen. De berijders van bromfietsen en scooters zijn goed voor een derde van het aantal Parijse verkeersdoden. Over het algemeen blijkt haast de belangrijkste reden te zijn om verkeersregels te negeren of onfatsoenlijk te rijden.

---

Aanrijdingen

Bij een ongeluk met de auto, schuldig of niet, moet een schadeformulier, constat amiable, worden ingevuld samen met alle betrokken partijen. Het ingevulde en ondertekende formulier moet binnen vijf dagen naar de verzekering worden gestuurd, aangetekend met ontvangstbevestiging. Zo’n door beide partijen in te vullen formulier is wat betreft inhoud en indeling geheel gelijk aan het bekende Nederlandse schadeformulier met zijn twee kolommen A en B.

De belangrijkste aandachtspunten bij het invullen:

• vul van tevoren de vaste gegevens in;
• vul het formulier ter plaatse in;
• geef antwoorden op alle gestelde vragen;
• blijf kalm en laat de tegenpartij de keuze van de kolom;
• controleer of beide partijen het aantal kruisjes in het onderste vakje hebben genoteerd, dit          voorkomt dat er later nog wat aan kan worden toegevoegd (is strafbaar, aangifte wordt waardeloos);
• laat de tegenpartij ondertekenen;
• maak zo mogelijk een kopie alvorens het eigen exemplaar op te sturen;
• gaat de tegenpartij er vandoor zonder het constat amiable te hebben ingevuld of ondertekend: noteer zijn kenteken en vul zelf het formulier in onder vermelding van het feit dat de tegenpartij is doorgereden en noem ook de namen van eventuele getuigen. Het doorrijden is een misdrijf;
• weigert de tegenpartij het constat in te vullen, noteer dan zijn kenteken en verzekeringsnummer (groene vignetje achter de voorruit);
• vergeet niet ook de achterzijde van het formulier in te vullen;
• wijzig uw exemplaar niet meer als de bladen zijn gescheiden;
• Teken het formulier op de plek van het ongeluk;
• Geef bij meningsverschillen deze duidelijk aan;
• Teken pas als alles duidelijk is;
• Maak zoveel mogelijk foto’s.

Raakt men met een Nederlandse auto betrokken bij een aanrijding, dan zullen de gegevens van de Franse brokkenmaker van zijn groene kaart moeten komen. Andersom geldt dat ook: als je in een auto met een Frans kenteken rondrijdt en je botst in Nederland  tegen een Nederlandse auto, dan zullen ook de gegevens op de groene kaart van de Nederlandse automobilist op het schadeformulier moeten worden vermeld. Bij aanrijdingen met gewonden volstaat een constat niet. Dan moet er een verklaring komen van politie of gendarmerie. In het algemeen geldt dat het schadeformulier zeer precies moet worden ingevuld en de situatieschets zeer nauwkeurig moet zijn, zoals het aangeven van de wegmarkering en de middenstreep op de weg.

---

Rijbewijs

Het is niet meer nodig het Nederlandse rijbewijs direct in te ruilen voor het Franse permis de conduire als men zich in Frankrijk vestigt. Wel kun je het Nederlandse rijbewijs bij de prefectuur laten registreren, wat handig is bij verlies of diefstal.

Bij het aflopen van het Nederlandse rijbewijs is zonder problemen bij diezelfde prefectuur een Frans rijbewijs te verkrijgen. Je levert je Nederlandse rijbewijs in (sommige departementen vragen een vertaling), vult 2 formulieren in (cerfa n°14879*01 en n°14948*01, Ref. 06, in kleur), overhandigt twee kopieën van het rijbewijs (tweezijdig), 2 pasfoto’s, 2 kopieen van het ID-bewijs, 2 bewijzen van domicilie, een bewijs van verblijf in Frankrijk van minimaal 6 maanden en betaalt ongeveer € 50. Let op: de handtekening moet met een zwarte pen worden gezet. Voor precieze informatie kijk op deze website. In sommige departementen is het zelfs gratis. Bij het hebben van meer bevoegdheden (motor, vrachtwagen) zal een medische keuring nodig zijn, die weer euro’s kost en verder niets voorstelt. Wie zijn verlopen Nederlandse rijbewijs wil omzetten voor een Franse permis, zal bij de RDW een echtheidsverklaring moeten aanvragen voor de vernieuwing van het rijbewijs. De ervaring van de dienst is dat deze verklaringen in Frankrijk over het algemeen worden geaccepteerd.

Wie met een Nederlands rijbewijs betrapt wordt op een verkeersovertreding waarop intrekking van rijbewijspunten staat, zal zijn Nederlandse rijbewijs moeten omwisselen voor een Frans permis de conduire. Bij gewone verkeerscontroles wl het nogal eens voorkomen dat de gendarmes, die constateren dat je permanent in Frankrijk woont, verlangen dat het Nederlandse rijbewijs wordt omgezet in een Franse. Zij hebben ongelijk.

De geldigheidsduur van een permis E (B) is vijf jaar voor personen jonger dan 60 jaar, twee jaar voor rijders van 60 tot 76 jaar en een jaar voor personen van 76 jaar en ouder. Bij het vernieuwen van de geldigheidsduur is steeds een keuring nodig, visite médicale. De geldigheidsduur van een simpel B (alleen auto zonder aanhanger) is onbeperkt, en die van nieuw uitgereikte rijbewijzen 15 jaar. In september 2013 komt het nieuwe Europese rijbewijs in Frankrijk in omloop, veel later dan de bedoeling was. Wel is vanaf 19 januari het systeem van de nieuwe categorieën toegepast. Zie de details hierover hieronder in dit artikel.

(laatste aanpassing juli 2016)

---

Uit de blogs

Conduite accompagnée

Auto-école, rijschool, ik wist niet dat ik het woord zo letterlijk moest nemen. Bij rijlessen wordt hier even ingewikkeld gedaan als bij de lessen op school. Voor elke les wordt er een doel vastgesteld. Vervolgens geeft de rij-instructeur uitleg en moet de leerling ‘oefeningen’ doen; en aan het einde geeft de instructeur aan welke vooruitgang je hebt geboekt. Op school krijg je dan een cijfer, na een rijles een kruisje. Ik verzin het niet, het staat allemaal in het boekwerkje (livret d’apprentissage anticipé de la conduite) dat mijn zoon meekreeg van de rijschool.

Vroeger meldde je je aan bij een rijschool, betaalde een boel geld, ging rijden en na een x-aantal uren deed je theorie- en praktijkexamen. En dat was dan dat. Heden ten dage kom je er in Frankrijk niet zo makkelijk vanaf. Zeker niet als je gaat rijden op je 17de. Eerst moet je je theorie (code de la route) halen voordat je ook maar één meter mag rijden.

Lees verder op de weblog van Joep-in-Frankrijk

---

Automobilisten die meer dan twee jaar in het bezit zijn van een permis B (auto) en een motor (twee- of driewieler met meer dan 125 cm³) willen berijden, moeten voor een aantekening in het rijbewijs een verplichte cursus van 7 uur volgen (kosten € 40 à € 50.) Die twee jaar gelden niet voor chauffeurs die kunnen aantonen al meer dan vijf jaar over rij-ervaring met de auto of met de motorfiets beschikken. Een verklaring hiervan kan bij de verzekeraar worden opgevraagd. Vrijgesteld van de 7 uur cursus zijn de personen die eerder de inmiddels afgeschafte 3-urige cursus hebben gevolgd of al 30 jaar een autorijbewijs bezitten. Na de cursus van 7 uur ontvangt de berijder van de motorfiets een verklaring dat de cursus is gevolgd.

En dan zijn er nog de gevaarlijke VSP’s – voitures sans permis. Het zijn bromfietsen met vier wielen en een dak, maar ze zijn uitgegroeid tot vrijwel gewone auto’s die op de verkeerswegen echter niet harder mogen rijden dan 45 kilometer per uur. Deze quadricycle léger à moteur is erg gevaarlijk, omdat de andere weggebruikers deze voertuigen niet onmiddellijk herkennen als veredelde bromfietsen. De autootjes worden gekocht (€ 10.000 tot € 14.000) door mensen die een tweede autootje nodig hebben, nooit een rijbewijs hebben kunnen halen of van wie het rijbewijs is afgenomen. Ook veel oude mensen op het platteland rijden in deze wagentjes rond om boodschappen in het dorp te doen. In Frankrijk rijden 150.000 van deze pots de yaourt rond.

---

 Nieuwe rijbewijzen

De uitgifte van het nieuwe model van het rijbewijs zal in Frankrijk op 16 september starten. Dit rijbewijs heeft de vorm van een credit card en bevat naast de gebruikelijke gegevens ook een chip met daarop nogmaals de zichtbare gegevens. Deze chip geeft geen informatie, zoals hier en daar werd gevreesd, over het bezit aan rijbewijspunten, historie van de bekeuringen of vingerafdrukken.

Het nieuwe model zal voor de categorieën A en B elke 15 jaar moeten worden vernieuwd. Dan wordt het woonadres zo nodig aangepast en komt er een nieuwe pasfoto op. Bij deze verlenging komt er normaliter geen medisch onderzoek aan te pas. Houders van de klassieke rijbewijzen moeten vóór 19 januari 2033 hun roze oude rijbewijs hebben vernieuwd. Dat inwisselen kan pas vanaf 2015 gebeuren. Maar de rijbewijzen die zijn afgegeven tussen 19 januari en 16 september van dit jaar zullen bij voorrang in 2014 worden ingewisseld en vervangen door de nieuwe kaart. 19 januari 2013 was de datum waarop de verstrekking van de nieuwe rijbewijzen moest gebeuren, maar Frankrijk was er administratief en technisch niet klaar voor. De nieuwe rijbewijzen zijn nu in alle landen van de Europese Unie geharmoniseerd.
(07.09.13)

Met dank aan forumdeelnemer Peter Grondman die een en ander heeft uitgezocht en op een rij gezet:

Per 19 januari 2013 moest het nieuwe EU-rijbewijs worden ingevoerd (zo’n ‘bankpasje’, het definitieve einde van het roze drieluik), met gevolgen voor de classificatie van voertuigen en het daarvoor benodigde rijbewijs èn voor de minimale leeftijd. Frankrijk is niet op tijd klaar met de voorbereidingen en zal pas in september kunnen starten.

AM = bromfietsen, snelheid groter dan 25 km/h maar max. 45 km/h, max. 50 cc; vanaf 16 jaar.
A1 = motorfietsen, max. 125 cc, vermogen max. 11 kW / 15 ch, verhouding gewicht/vermogen max. 0,1 kW/kg; vanaf 16 jaar.
A2 = motorfietsen, vermogen max. 35 kW / 47,5 ch, verhouding gewicht/vermogen max. 0,2 kW/kg; vanaf 18 jaar.
A = motorfietsen, onbeperkt vermogen; vanaf 20 jaar.

B1 = ‘quadricycles’, quads maar de technische definitie is nog niet duidelijk); vanaf 16 jaar.
B = motorvoertuigen, MMA*) max. 3500 kg, max. 8 personen plus 1 chauffeur, MMA aanhanger max. 750 kg; vanaf 18 jaar.
BE = motorvoertuigen als B, MMA aanhanger max. 3500 kg; vanaf 18 jaar.

C1 = motorvoertuigen, MMA groter dan 3500 kg maar max. 7500 kg, max. 8 personen plus 1 chauffeur, MMA aanhanger max. 750 kg; vanaf 18 jaar. **) ***)
C1E = motorvoertuigen als C1, MMA aanhanger groter dan 750 kg, MMA van ’t geheel max. 12000 kg of motorvoertuigen als onder B, MMA aanhanger groter dan 3500 kg, MMA van ’t geheel max. 12000 kg; vanaf 18 jaar.
C = motorvoertuigen, MMA groter dan 3500 kg, max. 8 personen plus 1 chauffeur, MMA aanhanger max. 750 kg; vanaf 21 jaar.
CE = motorvoertuigen als C, MMA aanhanger groter dan 750 kg; vanaf 21 jaar.

D1 = motorvoertuigen, max. 16 personen plus 1 chauffeur, lengte max. 8 m, MMA aanhanger max. 750 kg; vanaf 21 jaar.
D1E = motorvoertuigen, max. 16 personen plus 1 chauffeur, lengte max. 8 m, MMA aanhanger groter dan 750 kg; vanaf 21 jaar.
D = motorvoertuigen, meer dan 8 personen plus 1 chauffeur, MMA aanhanger max. 750 kg; vanaf 24 jaar.
DE = motorvoertuigen als D, MMA aanhanger groter dan 750 kg; vanaf 24 jaar.

*) MMA = Masse Maximale Autorisée, voorheen PMA (‘massa’ is voor ingenieurs correcter dan ‘gewicht’).
**) C1 wordt door ‘professionals’ C opérette genoemd.
***) Op de vanaf C1 gestelde leeftijdsgrenzen zijn uitzonderingen mogelijk voor leerlingen van ’n beroepsopleiding, ’n jongere in ’t leger &c. , à titre professionnel.

Toelichting op C1: vooral de noordelijke EU-landen wilden B ruimer maken (de MMA) omdat daar nogal wat flinke campingcars rondrijden. Frankrijk heeft dit ge-veto’d, de transportsector was hierop tegen. Met ’n simpele B zou je dan immers transporteur kunnen worden tot MMA 7500 kg. Compromis: C1, vandaar C opérette.

Aanvulling op B: ouderen met slechts B uitgereikt voor 1975 kunnen op hun rijbewijs de notitie “79” krijgen : “B motorhome˙> 3500 kg”. Dit zal menig pensionado plezieren.

Aanvulling op A: de nieuwe definitie is ruimer dan de huidige in F: het vermogen is niet langer beperkt.

Deze Europeesbrede vernieuwing geldt per 19 januari 2013, het décret assurant la transposition de la directive européenne dat deze richtlijn naar Frankrijk vertaalt, zal spoedig verschijnen. Het huidige rijbewijs blijft z’n waarde behouden totdat je er iets aan moet doen (andere bevoegdheid, ingenomen en opnieuw verworven of anderszins) en anders tot 19 januari 2033.

Ten slotte :
* de geldigheidsduur van de carte puce wordt beperkt tot 15 jaar voor de ‘gewone’ rijbewijzen (alle A’s en B’s) en blijft 5 jaar (zoals nu) voor alle C’s en D’s;
* het puntensysteem wordt geharmoniseerd met alle bestaande systemen (er zijn nogal wat verschillen tussen de lidstaten);
* het is nog niet duidelijk of het nieuwe rijbewijs gratis blijft of dat ervoor moet worden betaald. Zeer waarschijnlijk zal tot het laatste worden besloten. 

---

Nederlands rijbewijs in Frankrijk
Het is niet nodig het Nederlandse rijbewijs direct in te ruilen voor het Franse permis de conduire als men zich in Frankrijk vestigt. Wel kun je het Nederlandse rijbewijs bij de prefectuur laten registreren, wat handig is bij verlies of diefstal. Bij het aflopen van het Nederlandse rijbewijs is zonder problemen bij diezelfde prefectuur een Frans rijbewijs te verkrijgen. Je levert je Nederlandse rijbewijs in, vult een formulier in, overhandigt twee pasfoto’s en betaalt ongeveer € 50 of soms niets. Bij het hebben van meer bevoegdheden (motor, vrachtwagen) zal een medische keuring nodig zijn, die weer euro’s kost en verder niets voorstelt. Wie zijn verlopen Nederlandse rijbewijs wil omzetten in een Franse permis, zal bij de RDW een echtheidsverklaring moeten aanvragen voor de vernieuwing van het rijbewijs. De ervaring van de dienst is dat deze verklaringen in Frankrijk over het algemeen worden geaccepteerd. Andersom kan ook. Wie na een lang verblijf in Frankrijk toch meent te moeten terugkeren naar Nederland, kan bij de Rijksdienst Wegverkeer zijn oude rechten weer terughalen bij de omwisseling van het Franse rijbewijs naar een Nederlands exemplaar.

---

Bij wet is vastgelegd dat het rijden zonder rijbewijs in Frankrijk niet meer als een overtreding wordt afgedaan, maar als een misdrijf. Wie zonder geldig rijbewijs wordt betrapt – er zijn veel valse rijbewijzen in omloop –  riskeert een gevangenisstraf van een jaar en een boete van € 15.000. Ruim 450.000 Franse automobilisten rijden rond zonder dat rijbewijs. Oorzaken van het massale wetteloze rijden zijn de intrekkingen van het rijbewijs wegens een te groot aantal overtredingen en de hoge kosten voor met name jongeren om een rijbewijs te halen. Ook rijden er oudere plattelandsbewoners rond die menen dat het niet nodig is om een rijbewijs te hebben voor korte ritjes op de buitenwegen. Volgens de Franse verzekeraars maken deze autorijders relatief veel ongelukken. Ook het onverzekerd rondrijden is tot misdrijf verklaard. De straf is maximaal €  3750 en kan nog worden verzwaard met intrekking van het rijbewijs voor een periode van drie jaar of zelfs inbeslagname van de auto.

Het nemen van rijlessen is ook in Frankrijk een dure aangelegenheid (€ 1200 tot € 1500), maar het doen van examen is gratis. Alvorens op te gaan voor het praktijkexamen (la conduite) – minimaal 20 lesuren zijn verplicht – zul je eerst met goed gevolg de theorieopleiding (code)moeten afronden. Pas als men achttien jaar oud is kan men echt ‘afrijden’. Het praktijkgedeelte van het examen is verlengd van ruim twintig minuten tot 35 minuten. Wie zonder de inschakeling van een rijschool examen wil doen, moet zich melden bij de prefectuur (in Parijs bij de préfecture de police.)

De nieuwe bezitter van het roze papier (het wordt een plastic kaartje) zal twee jaar lang met een sticker met de letter A moeten rondrijden. Die A staat voor apprentice: leerling. Hij of zij moet in dat jaar een rijsnelheid in acht nemen die 10 kilometer lager is dan voor de overige weggebruikers geldt (20 kilometer op autosnelwegen.) Weinig A-rijders lijken die regel te kennen.

Al vanaf zestien jaar kan men autorijden onder begeleiding (bekend onder de afkorting AAC, apprentissage accompagné de la conduite), nadat eerst bij een rijschool de theorie is geleerd en praktijklessen zijn genomen. Als het rijden (minstens 3000 kilometer of 20 uur) onder toezicht van pa of oudere zus goed is verlopen, kan al examen worden gedaan voor het theoriegedeelte. De begeleider moet vijf jaar ononderbroken in het bezit van een rijbewijs zijn en moet bij een autorijschool een lesje van vier uur nemen hoe de begeleiding, die ten minste een jaar moet duren, moet worden uitgevoerd. Er is ook nog een lichte vorm van begeleiding, de conduite supervisée (minimum 3 maanden en 1000 km) voor mensen van 18 jaar en ouder die al 20 uur les hebben gehad, de theorie hebben gedaan of die voor de eerste keer zijn gezakt. De begeleider van ten minste 28 jaar moet drie jaar in het bezit zijn van een permis B en de auto moet zijn uitgerust met twee buitenspiegels. Bovendien moet de verzekeraar weten dat de familieauto tijdelijk als ‘lesauto’ in gebruik is. Het halen van een rijbewijs met la conduite accompagnée komt ook goedkoper uit, gemiddeld zo’n € 550. Inmiddels maakt een derde van de jonge kandidaten gebruik van het begeleid auto leren rijden, populair omdat het minder lessen op een rijschool vergt en de slagingskans groter is. 70% van de jonge rijders die onder begeleiding hebben geoefend, slaagt in één keer voor het rijexamen. Dat is 50% bij de ‘gewone’ examens.

Een aanhanger (remorque) die zwaarder is dan 750 kg, moet geremd zijn. Bij een lichtere aanhanger is een rijbewijs B voldoende en ook als die aanhanger zwaarder is maar lichter dan de PTAC (poids total autorisé en charge’ auto + aanhanger samen minder dan 3500 kg). Anders rijbewijs BE. Maar voor de verzekering vallen de lichtere remorques onder de dekkiing van de auto zelf (maximaal 500 kg). Ook is een eigen kenteken nodig als de aanhanger zwaarder is dan 500 kg.

Bij verlies of diefstal van het rijbewijs moet je naar de prefectuur om een nieuw rijbewijs te krijgen. Deze procedure, meestal gratis, duurt ongeveer twee weken. Eerst moet het verlies of de diefstal worden gemeld bij het commissariaat van de politie of bij de brigade van de gendarmerie. Men krijgt dan een papiertje, de récepissé met een geldigheidsduur van twee maanden. In plaats van persoonlijk met de récepissé naar de prefectuur te gaan, kan het vragen van en duplicaat ook schriftelijk per post. Men moet dan een kopie van de verklaring van verlies of diefstal bijsluuiten, een kopie van een identiteitsbewijs en twee recente pasfoto’s. Bij deze procedure moet het rijbewijs wel persoonlijk worden afgehaald. In het eerste geval kan men op de prefectuur een aan zichzelf geadresseerde gefrankeerde enveloppe (aangetekend met bewijs van ontvangst) achterlaten.
Wie bij controle langs de weg zijn of haar rijbewijs niet kan tonen, riskeert een boete van € 11, maar meestal kan deze worden voorkomen als het rijbewijs alsnog binnen vijf dagen wordt getoond op het bureau. Wie te laat is, krijgt een tweede bekeuring, maar dan een van € 135. Er worden geen punten ingehouden.

---

Met de brommer, scooter of motor

De regelgeving bij het rijden met brommers (cyclomoteurs), scooters en motorfietsen wijkt in Frankrijk af van het Nederlandse systeem. Vanaf 16 jaar mogen bezitters van een permis moto A1 een lichte motorfiets (50 tot 125 cc, tot maximaal 15 pk) rijden. Voor zwaardere motoren is het rijbewijs A nodig.

Personen van 18 tot 21 jaar mogen een motor rijden met pk’s van 15 tot 34. Mensen ouder dan 21 jaar die twee jaar in het bezit zijn van rijbewijs A mogen op een motor rijden tot 100 pk. Houders van permis B (auto) die dit rijbewijs korter dan vijf jaar bezitten, zijn vrijgesteld van het theoretische examen bij het halen van permis A. Bezitters van een autorijbewijs  permis de conduire B (langer dan twee jaar) moeten voor het verkrijgen van toestemming om een motorfiets te berijden (vanaf 125 cc) een drie uur durende opleiding volgen en laten zien dat hij of zij de motor in evenwicht kan houden bij langzaam rijden en dat op correcte wijze een noodstop kan worden gemaakt. Sinds 1 januari 2011 moeten  rijbewijshouders voor het berijden van een scooter of lichte motorfiets (50 tot 125 cc) een zeven uur durende opleiding volgen.

Jongelui die met de brommer willen rijden (cyclomoteur, mobylette) of een ‘scooter’ (minder dan 50 cc) en nog geen zestien jaar zijn, hebben een soort rijbewijs nodig, een BSR (Brevet de sécurité routière.) Vanaf veertien jaar kan zo’n brevet worden gehaald na een mondeling en praktisch examen. Op de collèges wordt in de cinquième de theorieles gegeven en in de troisième nog een keer. Daarna mag men opkomen voor het praktiijkexamen. De BSR bestaat uit twee onderdelen: de ASSR 1 en de ASSR 2: attestation scolaire de sécurité routière. De eerste is een theoretisch examen dat in de vijfde klas van het collège wordt afgenomen. Het tweede is een praktisch gedeelte van vijf uur echt rijden onder leiding van instructeurs van een rijschool. Jongeren die een tweewieler van 51 tot 125 cc willen berijden, moeten ten minste zestien jaar zijn om dit rijbewijs A1 te krijgen. Môtards tussen de 18 en 21 jaar mogen met een motor rijden tot een maximum vermogen van 34 pk. Na de 21-jarige leeftijd mag je de heel zware motoren besturen en bezit je het rijbewijs A. Wie tot voor kort het autorijbewijs (permis B) haalde, kon daarmee ook rijden op een motorfiets met een cilinderinhoud van minder dan 125 cm³. Sinds 1 januari 2007 moeten nieuwe bezitters van een rijbewijs een korte opleiding volgen om lichte motoren te berijden. De lessen hiervoor duren ten minste drie uur. De korte cursus is niet nodig als rijschoolhouders een verklaring afgeven dat de geslaagde ook de lessen voor een lichte motor heeft gevolgd. Met dat papier zal de prefectuur of het gemeentehuis bij het afgeven van het rijbewijs ook een bevoegdheid tot het berijden van een motor tot 125 cm³ aangeven. Wie dat papier niet bezit of geen cursus heeft gevolgd, mag pas twee jaar na het behalen van het autorijbewijs zo’n lichte motorfiets bestijgen. Wie in de fout gaat, riskeert een boete van € 135 en het verlies van drie rijbewijspunten.

Om de identiteit van de bestuurders te kennen, moeten bromfietsrijders in Frankrijk ook een kentekenbewijs voor hun voertuig hebben, een immatriculation. Ook een verzekering is verplicht en heet Assurance 50cm³ en is verplicht voor berijders van bromfietsen met een cilinderinhoud van minder dan 50 cc.

---

Bekeuringen, boetes , puntensysteem

De Franse verkeersregels (Code de la Route) verschillen niet veel van die in Nederland; slechts op enkele punten wijken ze af: de maximumsnelheid op de tolwegen/autoroutes, met of zonder aanhangwagen/caravan, is 130 kilometer (bij regen 110 kilometer) per uur, op de overige autowegen 110 kilometer per uur (bij regen 100 kilometer), op de zo talrijke buitenwegen 90 kilometer, binnen de bebouwde kom 50 kilometer per uur en bij mist altijd 50 kilometer per uur.

Verkeer van rechts bij gelijkwaardige kruisingen heeft altijd voorrang, dus ook fietsers; wie op een rotonde rijdt (aangegeven met het blauwe bord en daarop drie witte pijlen) heeft altijd voorrang. De regels zijn vergelijkbaar, maar de handhaving ervan is bij de Fransen wat minder gedogend. Voorbeeld: een automobilist wiens rijbewijs was ingetrokken, werd betrapt bij een controle: hij droeg geen gordel en zat met de mobiel aan het oor te telefoneren. Drie overtredingen. Een maand later werd hij veroordeeld: zes maanden cel. Onvoorwaardelijk.

---

Boetes betalen via internet, geel vestje, alcoholmeter
Verkeersdeelnemers kunnen over langere termijnen hun verkeersboetes betalen indien zij dat elektronisch doen, via internet of via de virtuele timbres op postkantoren en tabakswinkels die over de geschikte apparatuur beschikken. Op het ogenblik wordt een bekeuring verlaagd als deze binnen drie dagen wordt betaald. Daarna geldt een termijn van 45 dagen waarbinnen het normale tarief wordt betaald. De extra betalingstijd wordt 15 dagen boven deze 45 dagen. Bovendien zal een korting van 20% worden toegepast op betalingen die binnen 30 dagen worden gedaan. Boetes die zijn opgelegd door een rechter (dronken rijden, meer dan 50 km te hard gereden of rijden zonder rijbewijs) komen niet in aanmerking voor de nieuwe maatregelen.
Het dragen van een geel, reflecterend veiligheidsvest is verplicht als een auto bij pech aan de kant staat en de chauffeur wil de auto verlaten. Het vest moet al in de auto zijn aangetrokken. Ook het plaatsen van een gevarendriehoek op ten minste 30 meter afstand van de pechauto zal dan verplicht zijn. Het vest moet zijn voorzien van het keurmerk CE en de driehoek van E 27 R. Vest en driehoek zijn te koop in de supermarkten, autoshops en benzinestations.
Het bezit van alcoholmeter (éthylotest) is niet meer verplicht.

---

Verkeersovertredingen kunnen, naast bekeuringen en boetes, ook punten kosten. Jaarlijks worden in Frankrijk circa drie miljoen strafpunten uitgedeeld. Het puntensysteem: je begint met twaalf punten en als deze ‘op’ zijn, is je rijbewijs niet meer geldig. Verkeersovertreders die punten zijn kwijtgeraakt, kunnen nieuwe verdienen door in twee jaar netjes te rijden en geen overtredingen meer te begaan. De teller wordt dan weer op twaalf gezet. Enkele voorbeelden: het niet dragen van een valhelm of veiligheidsgordels kost € 135 en drie rijbewijspunten. Als medepassagiers onder de achttien jaar niet zijn vastgesjord met gordels, zal de chauffeur daarvoor op dezelfde manier worden beboet. Velen weten nog niet dat wie op de achterbank twee gordels heeft, slechts twee personen mag vervoeren, hoe klein de kindertjes ook mogen zijn.

Het puntenrijbewijs is in juli 1992 ingevoerd, toen er nog jaarlijks 9000 verkeersdoden vielen. Dat aantal is meer dan gehalveerd en de gemiddelde rijsnelheid van de Franse automobilist is rond de 10 kilometer per uur gedaald. Belangrijkste oorzaak van de verkeersongelukken: alcoholgebruik, snelheidsovertreding, geen veiligheidsgordel, mobiel telefoneren en gebruik van verdovende middelen. Normaal gesproken bezit men 12 punten (6 voor nieuwe rijbewijshouders.) Driekwart van de Franse hebben een permis de conduire met nog alle 12 punten. De meeste punten worden verloren wegens te hard rijden (80%). Enige misverstanden of onbekendheden: wie punten verliest na een verkeersovertreding met een personenauto, verliest deze punten ook op het rijbewijsgedeelte voor het rijden van een motorfiets of vrachtwagen. Wie fietsend een verkeersovertreding begaat, kan uiteraard geen punten verliezen. Dat geldt ook voor andere vervoermiddelen, waarvoor geen rijbewijs nodig is. In 2011 zijn 12 miljoen rijbewijspunten ingenomen, 20% meer dan in 2010. Ruim driekwart van de intrekkingen had betrekking op te hard rijden. Wie voor het eerst een rijbewijs krijgt, bezit 6 punten en wie na drie jaar zonder brokken heeft gereden, krijgt de 6 resterende bijgeschreven in de loop van de komende drie jaar, dus 2 punten per jaar (3 punten per jaar als ons begeleiding is gelest – AAC, apprentissage accompagné de la conduite). Wie als houder van een voorlopig ijbewijs (6 punten) al zijn punten verliest, moet opnieuw examen doen met inachtneming van een wachttijd van 6 maanden.

Wie alle 12 punten kwijt is, heeft dus geen rijbewijs meer en is bovendien onverzekerd. Wie dan een ongeluk maakt, is niet jarig: het slachtoffer krijgt schadevergoeding van het het Fonds de garantie dat op zijn  beurt de kosten verhaalt op de brokkenmaker, die er zijn leven lang aan vast kan blijven zitten. Maximaal kan 6 punten worden verloren, in bijzondere gevallen oplopend tot 8 als meer overtredingen zijn geconstateerd, te hard en dronken rijden zonder gordel. Maar wie nog in zijn proeftijd zit en met 6 punten begint, kan wel in één keer al zijn rijbewijspunten kwijt raken. Bij het meten van de snelheid wordt altijd 5 km marge afgetrokken van de geconstateerde snelheid onder de 100 km/u. Boven die snelheid is de marge 5%. De opbrengsten van de boetes gaan niet in de schatkist, maar worden gebruikt voor de verbetering en veiliger maken van het wegennet, zo luidt de officiële bestemming.

Bij het verlies van 1 punt is deze binnen een halfjaar boetevrij rijden weer terugverdiend. Voor de overige overtredingen die meer punten kosten, is de terugverdientijd twee jaar voor de meeste overtredingen. Voor zware overtredingen van de categorie 4 en 5 moet met drie jaar zonder bekeuringen rijden om de punten terug te krijgen. Maar wie binnen die twee of drie jaar weer een nieuwe punten kostende overtreding begaat, moet langer wachten. Voorbeeldje: Op 2 maart 2010 raak je 4 punten kwijt omdat je geen voorrang hebt verleend. Op 2 maart 2013 zijn die punten weer terug. Maar op 2 april 2011 verlies je 2 punten omdat je mobiel zat te bellen. De punten 4 + 2 zullen afgelost zijn op 2 april 2014. een stage de sensibilité à la sécurité routière kan het terugverdienen van maximaal 4 punten opleveren. Als je een aangetekende brief hebt ontvangen dat je al je punten hebt verloren, moeten je binnen 10 dagen je rijbewijs inleveren bij de prefectuur. Een half jaar lang kan er niets gebeuren en daarna moet een nieuw rij-examen worden gedaan, theorie en praktijk. Wie dan een nieuw rijbewijs heeft, wordt beschouwd als een leerling en krijgt 6 rijbewijspunten voor een periode van drie jaar.

Er bestaat altijd de mogelijkheid om het intrekken van punten te bestrijden. Dat moet binnen twee maanden gebeuren na de bekendmaking (de bekende imprimé 48), maar het in verzet komen schort de inhouding van de punten niet op. Het is verstandig om eerst te proberen de zaak minnelijk te schikken, alvorens de rechter in te schakelen. Bijvoorbeeld als de aanzegging van de intrekking niet is ontvangen. Je neemt contact op met het Fichier national des permis de conduire (FNPC) bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken, (Place Beauvau, 75008 Paris). In een aangetekende brief geeft de automobilist aan dat hij de vereiste informatie niet heeft ontvangen en dat is reden om de verloren punten weer terug te geven. Binnen weer twee maanden moet de administratie antwoord geven: het verzoek wordt ingewilligd en de punten zijn weer terug; men hoort niets, dus het verzoek is afgewezen waarna de autorijder twee maanden de tijd krijgt om de zaak aanhangig te maken; het verzoek is beargumenteerd afgewezen en de puntenverliezer kan naar de rechter stappen. Dat is dan de rechter bij het tribunal administratif van zijn woonplaats. Dat kan gewoon via een zelf geschreven brief, gericht aan de griffie. In de praktijk blijkt dat in 60% van de gevallen de administratie niet kan bewijzen dat de betekening van het puntenverlies daadwerkelijk goed is verlopen. De punten worden dan gerestitueerd. Er zijn geen kosten aan het recours verbonden en een advocaat is niet verplicht.

Alles over rijbewijspunten op de site van de overheid. Zoals: Wit rijbewijs voor mensen die het rijbewijs tijdelijk is afgenomen. Men mag dan met een permis blanc (niet voor mensen die het rijbewijs verloren wegens dronken rijden of ernstige snelheidsovertreding) op bepaalde, door de politierechter vastgestelde tijden. Het geldt voor mensen die geen gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer of slecht ter been zijn, regelmatig naar een ziekenhuis moeten of mensen moeten verzorgen. Ook is er een website waar iedereen zijn puntenregistratie kan volgen. Je moet daarvoor dan wel eerst een toegangscode ophalen bij de prefectuur of het aldaar schriftelijk aanvragen (kopie rijbewijs, kopie identiteitsbewijs en gefrankeerde retourenvelop aangetekend bijgesloten).

Puntenverliezers zullen een speciale cursus (stage de sensibilisation), twee dagen, maximaal 20 deelnemers, kosten tot € 250) moeten volgen om de in de proeftijd verloren punten (minder dan 3) weer bij te verdienen. Wie binnen de proefperiode meer dan drie punten verliest, is verplicht om de verkeerscursus te volgen, waarmee vier punten kunnen worden behaald. En wie het nog bonter maakt en alle zes proefpunten kwijtraakt, kan geen stage meer volgen maar moet een half jaar wachten om zijn rijbewijs terug te krijgen. Bij weigering om een stage te volgen, kan men een boete van € 135 verwachten en een schorsing van maximaal drie jaar. Wie rijdt met het voorlopig rijbewijs (permis probatoire) en betrapt wordt met meer dan 0,5 promille alcohol in het bloed, raakt in één klap al zijn 6 punten kwijt.

Overigens blijkt dat nogal wat van de uitgedeelde strafpunten niet daadwerkelijk wordt genoteerd. De belangrijkste oorzaak daarvan: de dames en heren van Hermandad slagen er niet altijd in om de computer te bedienen die de punten moet verwerken en invoeren.  Wie rijbewijspunten verliest kan daartegen in beroep gaan bij de administratieve rechtbanken, die het erg druk hebben gekregen met dit soort zaken. Veel van dergelijke beroepsprocedures, ongeveer de helft, blijken succesvol omdat bij het verbaliseren vaak dingen fout gaan, zoals het niet melden aan de automobilist dat hij rijbewijspunten  is kwijtgeraakt.

Alle details van Permis à points en van de hoogte van bekeuringen voor verkeersovertredingen staan op de site van de FFAC (Fédération des Automobile-Clubs et des Usagers de la Route).

---

Bekeuringen betalen
In Frankrijk moeten bekeuringen (amendes) voor verkeersovertredingen (infractions) op tijd worden betaald. Wie te lang wacht, moet flink meer betalen. Voorbeeld: een fietsende moeder die haar kindje van jonger dan 5 jaar niet in een kinderzitje vervoert, kan een bekeuring van € 35 krijgen (tweede klasse.) Als zij ter plekke of binnen drie dagen betaalt, is het bedrag € 22, maar als zij langer dan 45 dagen wacht met betalen, kost de overtreding haar € 75. Het storten van het geld kan op verschillende manieren: per telefoon (0820 11 10 10), via internet, met een cheque naar de plaatselijke Trésor public of met een zegel (timbre-amende), te verkrijgen bij onder andere de bureaux de tabac. Als overtredingen niet door een agent, maar door een flitspaal zijn vastgelegd, geldt de termijn van drie dagen niet, maar heeft de overtreder veertien dagen de tijd om te betalen; de toeslag is € 90 of € 135 als men 45 dagen wacht. Wie op zoek naar een huis in Frankrijk langs de Franse wegen jaagt, veronderstelde dat een eventuele boete wegens snelheidsovertreding toch niet zou kunnen worden geïncasseerd. Dat gaat dus veranderen. Deze hardrijder zal binnenkort van de Nederlandse autoriteiten een acceptgiro ontvangen. De opbrengsten gaan ook naar de Nederlandse schatkist. En ook andersom: een permanent in Frankrijk wonende Nederlander met een auto op Frans kentekenbewijs, ontvangt van de Franse overheid een bon als hij bijvoorbeeld in Nederland een overtreding begaat. De regeling gaat in als Nederland en Frankrijk een definitieve afspraak hebben gemaakt. Wie in Frankrijk woont en overtredingen begaat in Duitsland, Luxemburg, Zwitserland, België en binnenkort in Italië, Spanje en Engeland, krijgt wel een bon thuis. Rijbewijspunten worden daarbij niet ingehouden.

---

In Frankrijk zijn bekeuringen (amendes) voor verkeersovertredingen (infractions, contraventions) in vijf klassen ingedeeld, oplopend naar de ernst van de overtreding. De boetes kunnen direct worden betaald aan de agent of via het plakken van een zegel (timbre fiscal) op de bon. De zegels zijn onder meer te koop bij de bureaux de tabac. Ook kan binnen drie dagen nog een cheque worden gestuurd (veertien dagen als de overtreding is geconstateerd door een flitspaal). Betaalt men later dan zal de te betalen boete flink hoger zijn: € 135 na 45 dagen en € 375 als nog langer met betalen is gewacht. Boetes zijn ook via internet te betalen, zie hierboven in kader.

De belangrijkste overtredingen en bijpassende boetes op een rijtje:

Overtredingen	laag	normaal	hoog	maximaal
1e klas		11 €	33 €	38 €
2e klas	22 €	35 €	75 €	150 €
3e klas	45 €	68 €	180 €	450 €
4e klas	90 €	135 €	375 €	750 €
De overtredingen in de 5e klassen kunnen alleen voor de rechtbank worden afgedaan
5e klas	1 500 €
bij herhaling	3 000 €

De lijst van de overtredingen is te vinden op de website van 321.auto. Hieronder enkele veel voorkomende overtredingen en de boetes daarop.

Overtreding	bij direct betalen	strafrechtelijke boete	intrekking rijbewijspunten	punten
Geen geld in parkeermeter	11 €	38 €	–	–
Verkeerd parkeren	35 €	150 €	–	–
Onverzekerd rijden		1 500 €	ja
Door het rode licht rijden	135 €	750 €	ja	5
Alcohol (0,5 à 0,8 promille)	135 €	750 €	ja	6
Te hard rijden
<20 km/u (in bebouwde kom)	135 €	750 €	ja	1
<20 km/u (buiten bebouwde kom)	68 €	750 €	ja
tussen 20 en <39 km/u	135 €	750 €	ja	3
tussen 40 en <49 km/u	135 €	750 €	ja	4
> 50 km/u		1 700 €	ja	6

Misdrijf	Strafrechtelijke boete	Rijbewijs	Punten	Gevangenis
Alcohol > 0,8 promille	4 500 €	Schorsen tot intrekken	6	2 jaar
Doorrijden na aanrijding	75 000 €	Schorsen tot intrekken	6	3 jaar
Weigeren politiebevel	3 750 €	Schorsen	6	3 maanden
Rijden met ingetrokken rijbewijs	4 500 €	Na 3 jaar nieuw rijbewijs halen	6	2 jaar
Herhaald harder rijden dan 50 km/u	3 750 €	Schorsen	6	3 maanden

Rijden met drugs In plaats van urineproeven maken politie en gendarme ook gebruik van speekselonderzoek. De resultaten daarvan zijn sneller beschikbaar en lijken exacter. Bij een positieve meting volgt een bloedonderzoek. De nieuwe methode wordt gebruikt om het aantal verkeersdoden verder terug te dringen. Jaarlijks komen 230 personen (in 2005) om bij ongelukken waarbij verdovende middelen in het spel zijn. Alcoholgebruik leidt jaarlijks tot circa 2300 doden in het verkeer. Het meest risicovolle verkeersgedrag is het gebruik van drugs in combinatie met alcohol. De maximum straffen voor rijden onder invloed van drugs zijn twee jaar gevangenisstraf, € 4500 boete en intrekking van ten minste 6 rijbewijspunten. Rijden onder invloed van drugs en alcohol leidt tot een maximale gevangenisstraf van drie jaar, € 9000 boete en intrekking van het rijbewijs voor een periode van maximaal drie jaar.

De Franse maximumsnelheden

A: Als het gewicht van de aanhangwagen (caravan) hoger is dan de auto, gelden de volgende maximumsnelheden:
Als het gewichtsverschil niet meer bedraagt dan 30%: 65 km/h (50 km/h binnen de bebouwde kom).
Als het gewichtsverschil meer bedraagt dan 30%: 45 km/h.
Bij een zicht van 50 m of minder is de maximumsnelheid 50 km/h.
De minimumsnelheid op autosnelwegen is op de linkerrijstrook 80 km/h.

Mensen (ook buitenlanders) die nog geen twee jaar in het bezit zijn van het rijbewijs (in het Frans ‘Apprentissage’) moeten zich aan de volgende snelheden houden:
80 km/h op wegen buiten de bebouwde kom
100 km/h op wegen met gescheiden rijbanen
110 km/h op de autosnelwegen.

---

Verkeerd parkeren
In Frankrijk gelden verschillende boetes voor verschillende manieren van fout parkeren. Wie zijn auto neerzet op een plek waar een door borden aangegeven parkeerverbod geldt of bij parkeermeters niet betaalt of te lang parkeert, riskeert een boete van € 11 (€ 33 als na 45 dagen wordt betaald.) Het achterlaten van de auto op de openbare weg langer dan een week kost € 35 (€ 75.) Ook loop je het risico dat de wagen wordt weggesleept. De kosten van het wegslepen van een verkeerd geparkeerde auto zijn € 110. Wie na een week zijn auto komt ophalen is met bijkomende kosten al met al € 226 kwijt. Een derde categorie verkeerd parkeren is het dubbelparkeren, stationeren op trottoirs, bruggen, oversteekplaatsen en op de vluchtstrook: € 35 (€ 75) boete en kans op wegslepen. De zwaarste bekeuringen gelden het echt gevaarlijke parkeren waardoor het zicht wordt belemmerd, zoals in de bocht van een weg of bij kruisingen. Dat kost € 135 (€ 375) en intrekking van drie rijbewijspunten. De wagen wordt in dit geval ook weggesleept op kosten van de overtreder.

---