Ik heb inderdaad niet in België gewoond Felix, tot voor twee jaar terug mijn partner voor werk in Brussel terecht kwam, sindsdien zit ik er elke twee weken.
Mijn partner (zelf Frans) roemt over de Belgen, hun openheid en de gemoedelijke sfeer tussen elkaar.
Op een dag kwam er een Belg in onze chambres d’hôtes en die legde de fransen haar fijn huis wat het verschil is tussen de Fransen en de Belgen; als je in België alleen de kroeg in komt, ga je er met z’n tweeën weer uit, zo niet dan helpt de barman je opweg.
Als je in Frankrijk alleen de kroeg in komt, dan ga je er ook alleen weer uit.
Nou vallen er natuurlijk allerlei forumleden over me heen “bij ons is dat helemaal niet zo” maar dan wijs ik jullie op het leeftijdsverschil.
De fransen zeggen zelf al “wij hebben de zon op ons hoofd, jullie in het hart”.
Ook mijn partner zegt ”ik hoef al die aandacht niet” als we het er over hebben, hij zou ook makkelijk in de Auvergne kunnen wonen, lekker rustig.
Onze zelfstudie leert ons echter wel dat waar we ook komen in Frankrijk, het sociale leven niet rijk is aan contacten, men zegt elkaar bonjour, en thats it.
Was het in nl dertig jaar geleden niet schokkerend toen opeens ergens iemand gevonden werd die al een week dood in de stoel zat? hier is het net zo.
Er is een verschil, in Frankrijk is het not done te spreken over familiezaken, het is not done je vrienden of kennissen te informeren of te vragen naar jouw privéproblemen, het is al helemaal not done iemand hulp aan te bieden waarvan je vermoed dat ze die kunnen gebruiken.
Ik zal je een simpel voorbeeld geven (ik weet zeker dat dokter Steven er nog wel een paar honderd heeft) naast ons woont een jong koppel, zij ontslagen bij de post en werkt sindsdien thuis en wil graag meedoen in ons project (kledinglijn) hij kok bij de zware jongens van de politie, basis La Rochelle.
Zij klaagt dat hij steeds vaker weg is (ze werken door het hele land) en dan ziet ze hem een week per maand.
Ik probeer hem er over te spreken, not done.
Er komen conflicten omdat zij met de kinderen aan huis gebonden zit, en als haar man thuis is niet weg mag, ze vertelde me dat eens maar liep toen snel weg want ze schaamde zich ervoor dat ze dat tegen me zei.
Twee jaar later knalt alles, zij weg als hij thuis komt, er ligt een briefje op de tafel.
Wat ik ook probeer, ze laten niets los, het enige wat ik hoor is dat ze bang is voor hem, hij rookt shit en drinkt veel, agressief, slaat….
Op een avond kom ik langs rijden en zie ik dat ze net met haar hoofd boven de raampjes in de deur uitkomt, vreemd.
Dat gebeurde ook toen ik er expres langsreed, en ook weer toen we bij mensen in het dorp gingen eten, en toen we terug kwamen om 01h zat ze er nog, ze sliep voor de deur zo bang was ze.
Weet je Felix, alles is zo ver van m’n bed als je er niet tussen zit, en ik weet het, in nl zijn ze bemoeierig, maar wat is beter vraag ik me dan af.
Een vader die z’n zoon regelmatig sloeg (ouderlijk gezag, niemand die er wat van zei) en zoontjelief hangt zichzelf op in de schuur als de gendarme hem klikt met te hoge snelheid (auto van pa) een maakt er een eind (28jr, woonde nog thuis)aan omdat z’n vader al tien jaar niet met hem praat, een jonge vrouw (kennis van ons vanuit het noorden verhuisd naar omgeving bordeaux) die zelfmoord pleegde (goddank mislukt) omdat ze zo eenzaam is………
Dan denk je, ik ga eens praten met die mensen, het is toch te gek dat ze eenzaam zijn! En wat krijg je te horen, niets, nul nada, het is de Franse cultuur niets te zeggen, je afsluiten.
Ik heb steeds te maken met leerlingen die stages lopen, vanaf 15 jaar tot wel in de twintig, en ik probeer er achter te komen wat het is, dat is mijn studie, waarom zijn zij zo anders dan wij.
Een vriend in Frankrijk is per definitie niet het zelfde als een vriend elders, er zijn schalen; hele goede vriend (niemand komt hoger als één in zijn omgeving) is iemand die je alles verteld, privé ook? Ja tuurlijk, nou ja niet alles maar wel als je met een meisje bent uitgeweest en zo. ook wat je deed en zo, nee natuurlijk niet, dat is privé!
De tweede is een goede vriend, daar ga je mee sporten en zo, die vertel je wel wat maar niet alles. De derde is een vriend daar ga je mee om, de vierde is een beetje een vriend, die zie je soms, en de laatste zijn kennissen, die zie je een paar keer per jaar.
Nou zou je zeggen, wat een onzin, maar daar komt het.
Je zou zeggen die vrienden zijn geen vrienden maar gewoon connaissances, en dat is nu het gekke, ze zijn vrienden omdat ze dringend behoefte hebben aan vrienden.
Hier is het heel erg maar we maken dat ook elders mee; als we ergens komen na een lange tijd hoor je “ahh mes amis” terwijl je helemaal geen band hebt met die persoon.
Een dorpsbewoner zei me eens, het komt omdat je openstaat voor iedereen, de mensen ervaren dat als prettig en willen je als vriend beschouwen, waarop ik zei, maar waarom zeggen ze dan niets?
Tja (schouders ophalen) la France, je hangt de was nou eenmaal niet buiten.
Mag je je bemoeien als je ziet dat kinderen hun oude moeder in een donker hok wegstoppen, er eens per week vijf minuten mee naar buiten rijden, mag ik er wat van zeggen als ik dat bemerk?
Nee, dat is not done in Frankrijk.
Onze Franse vrienden redeneren allemaal hetzelfde, we waarderen ontwettend jullie medeleven, maar het hoort nou eenmaal niet in onze cultuur.
Toch merk ik bij de oudere dat ze heel voorzichtig soms iets loslaten, angstig afwachten op onze reactie, en dan opgelucht zijn dat ze iets hebben gezegd.
Nederlanders drinken er een borrel op, belgen twee, de engelsen maken grappen over jouw ellende, de amerikanen vliegen je om de nek en roepen keihard “but we love youuuu” de indonesiers slaan hun ogen naar beneden en heel timide glippen ze weg maar ook heel timide komt overal hulp vandaan, de Israeli kloppen je op de schouder, zeggen niets tot je er achter komt dat alles geregeld is, over de hele wereld is het anders.
Een reden zou kunnen zijn volgens een psycholoog die ik er ooit over sprak; in Frankrijk heeft men alles om alleen te kunnen leven, zon, land, ruimte, water.
Je hebt geen ander nodig om zelf te leven, een varken in de schuur, een kip, een tuin vol groente……
Wij hebben lange koude winters waar je gek van wordt alleen in huis, daarom is noord Frankrijk al zo verschillend met het zuiden.
