Jos, interessant artikel. Vanwege de humor ook leuk om te lezen, lekker relaxed. Het vreemde is dat ik na lezing tot een heel andere conclusie kom dan jij: hoog tijd voor een basisinkomen! Dan kunnen meubelmakers weer meubels gaan maken in plaats van overbodig vis te bakken. Dan kunnen vuilnisophalers minder gaan werken om hun bejaarde ouders te gaan helpen of om zich om te scholen.
Nutteloze banen zullen ongetwijfeld blijven bestaan, maar die kunnen indien nodig parttime door meer mensen worden vervuld. Met een basisinkomen kan iedereen zichzelf ook op een andere manier bezighouden, namelijk met de zorg voor een ander, die nu, ook volgens David Graeber ondergewaardeerd wordt. Zelf denk ik aan meer aandacht voor huishouden, goede voeding en kinderen grootbrengen (en opvoeden), mantelzorg, vrijwilligerswerk, allemaal terreinen waarop onze aandacht nu veel te weinig is gericht, omdat we het te druk hebben met in ons onderhoud te voorzien (en in onze moderne behoeften).
Volgens Graeber hadden we allang allemaal veel minder uren kunnen werken, maar “Given the choice between less hours and more toys and pleasures, we’ve collectively chosen the latter.” En daarom zijn nutteloze banen gecreëerd. Banen die, als ze zouden wegvallen niemand zou missen. In tegenstelling tot wat ik maar even noem “basisbanen”. Daarvan zegt Graeber: ” in our society, there seems a general rule that, the more obviously one’s work benefits other people, the less one is likely to be paid for it.” Hij noemt als voorbeeld vuilnisophalers, leraren, verpleegsters en artsen. Hij noemt niet: mantelzorgers, huisvrouwen/-mannen en kinderverzorgers en -opvoeders.
Met een basisinkomen komen de toys and pleasures binnen bereik zonder nutteloos werk te moeten doen. Met een basisinkomen worden eindelijk ook mantelzorgers en huisvrouwen/-mannen beloond én erkend als economisch actief. En komen studies en bijscholingen binnen bereik van iedereen, al zal niet iedereen er gebruik van maken.
’t Zou interessant zijn om David Graeber eens te vragen wat hij vindt van een universeel basisinkomen.
